Page Text
________________
पृ० ७. पं० ६. ]
टिप्पणानि
१३६
पृ० ५. पं० १. 'अविसंवादस्मृतेः ' - तुलना - "धारणारूपा च मतिः श्रविसंवादस्वरूपस्मृतिफलस्य हेतुत्वात् प्रमाणम् ।" [ सन्मति० टी० पृ० ५५३ ] षड्द० बृह० पृ० ८४ A.
पृ० ५. पं० २. 'प्राक्शब्द ' - तुलना - "मतिस्मृत्यादयः शब्दयोजनमन्तरेण न भवन्तीत्येकान्तोन, तदेकान्ते पुनः न क्वचित् स्युः तन्नामस्मृतेरयोगात् अनवस्थानादेः । " [सिद्धिवि० पू० १०० A. ] " प्राक्शब्दयोजनात् मतिज्ञानमेतत् शेषमनेकप्रभेदं शब्दयोजनादुपजायमानमविशदं ज्ञानं श्रुतम् इति केचित् ।” [ सन्मति ० टी० पृ० ५५३ ] षड्द० बृह० पृ० ८४ A.
5
पृ० ५. पं० १०. ' नहि प्रत्यक्षं ' - तुलना - " नहि कस्यचित् साकल्येन व्याप्तिज्ञानं प्रत्यक्षं क्वचित् कदाचिद्भवितुमर्हति सन्निहितविषयबलोत्पत्तेरविचारकत्वात् । " [ सिद्धिवि० पृ० १५६] अष्टश०, अष्टसह० पृ० ११९ । “यथाहुः - न हीदमियतो व्यापारान् कर्तुं समर्थं सन्निहितविषयबलेनोत्पत्तेरविचारकत्वात् ।" [शां० भा० भामती पृ० ७६६ ] न्यायवा० ता० टी० पृ० १३७ । 10
पृ० ५. पं० ११. 'तन्नाप्रत्यक्षम् ' - उद्धृतमिदम् - प्रमाणसं० पृ० १०१ ।
पू० ५. पं० १२. ‘प्रमाणान्तरत्वात् ' - तुलना - “सन्निकृष्टविप्रकृष्टयोः साकल्येदन्तया नेदन्तया वा व्यवस्थापयितुकामस्य तर्कः परं शरणम् । " सिद्धिवि० पृ० २९३ A.]
पृ० ५. पं० १६. ' तादात्म्यतदुत्पत्ती' - बौद्धा हि तादात्म्यतदुत्पत्तिभ्यामेव श्रविनाभावनियमं वर्णयन्ति; तथाहि - " स च प्रतिबन्धः साध्येर्थे लिंगस्य वस्तुतस्तादात्म्या - 15 त्साध्यादर्थादुत्पत्तेश्च ।” [ न्यायबि० पृ० ४१ ] "कार्यकारणभावाद्वा स्वभावाद्वा नियामकात् । अविनाभावनियमः ।" [ प्रमाणवा० १३२]
पृ० ५, पं० २०. 'चन्द्रादेः " - तुलना - " चन्द्रादौ जलचन्द्रादि सोऽपि तत्र तथाविधः । छायादिपादपादौ च सोऽपि तत्र कदाचन ॥" [ तत्त्वार्थश्लो० पृ० २०१]
पृ० ५. पं० २३. 'भविष्यत्प्रतिपद्येत' - तुलना - " कृतिकोदयमालक्ष्य रोहिण्या - 20 सत्तिक्लृप्तिवत् ।" [ मी० श्लो० पृ० ३५१ प्रश० व्यो० पृ० ५७१ । " प्रतिबन्धपरिसंख्यायाम् उदेष्यति शकटं कृतिकोदयादिति किं प्रमाणम् ? " [सिद्धिवि० पृ० ३१७ B. ] प्रमाणप० पृ० ७१। परीक्षामु० ३।६३ | प्रमाणनय० ३।८० । प्रमाणमी० पृ० ४१ । जैनतर्कभा० पृ० १६ ।
पृ० ६. पं० ५. ‘अदृश्यानुपल' - “ विप्रकृष्टविषयानुपलब्धिः प्रत्यक्षानुमाननिवृत्तिलक्षणा संशयहेतुः प्रमाणनिवृत्तावप्यर्थाभावाऽसिद्धेः ।" [ न्यायवि० पृ० ५९ ] वादन्याय पृ० १८ । " अनुपलब्धिलक्षणप्राप्तानुपलब्धेः संशयहेतुतया श्रगमकत्वादिति भावः । " [ वादन्यायटी ० पृ० १९ ]
25
तुलना - अष्टश, अष्टसह ० पृ० ५२ ।
पृ० ६. पं० २०. ‘प्रत्यक्षानुपलम्भ' - 'प्रत्यक्षानुपलम्भसाधनः कार्यकारणभावः।” [ हेतुबि० टी० लि० पृ० ७३ ]
पृ० ६. पं० २८, 'सर्वविज्ञानानां ' - अत्रायं पूर्वपक्ष:- “सर्वचित्तचैत्तानामात्मसंवेदनम् । चित्तमर्थमात्रप्राहि । चैत्ता विशेषावस्थाप्राहिणः सुखादयः । ..... नास्ति सा काचि - चित्तावस्था यस्यामात्मनः संवेदनं प्रत्यक्षं न स्यात् ।" [ न्यायबि० पृ० १९]
पृ० ७. पं० ६, 'उपमानं ' - पूर्वपक्ष:- “ प्रसिद्धार्थ साधर्म्यात् साध्यसाधनमुपमानम् ।” [ न्यायसू० १|१|६ ]
35
Jain Education International
30
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002504 |
| Book Title | Akalanka Granthtrayam |
| Original Sutra Author | Bhattalankardev |
| Author | Mahendramuni |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 390 |
| Language | Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 21 MB |