________________
८१
कारि० ३८२-३८७] ३. प्रवचनप्रस्तावः . [६.४४४. कः पुनरयं वादो नाम यत्रेदं निग्रहस्थानमित्यत्राह-]
प्रत्यनीकव्यवच्छेदप्रकारेणैव सिद्धये।
वचनं साधनादीनां वादः सोऽयं जिगीषतोः ॥३८२॥ [$ ४४५. ततो लाभाद्यभाव एव निग्रहो वक्तव्यः इति चेदत्राह-]
आस्तां तावदलाभादिरयमेव हि निग्रहः।
न्यायेन विजिगीषूणां वाभिप्रायनिवर्त्तनम् ॥३८३॥ [ 8 ४४६. सम्प्रति वादाभासं दर्शयति-]
तदाभासो वितण्डादिरभ्युपेताव्यवस्थितेः ।
तदात्मोत्कर्षणायैव वाचो वृत्तिरनेकधा ॥३८४॥ [ ४४७. साम्प्रतं प्रत्यक्षादिज्ञानानां संख्यादिकथननिरूपणे प्रयोजनमुपदर्शयितुकामः 10 परेण प्रश्नङ्कारयति-]
प्रामाण्यं यदि शास्त्रगम्यमथ न प्रागर्थसंवादनात्, सङ्खयालक्षणगोचरार्थकथने किं कारणं चेतसाम् ? । आ ज्ञातं सकलागमार्थविषयज्ञानाविरोधं बुधाः,
प्रेक्षन्ते तदुदीरितार्थगहने सन्देहविच्छित्तये ॥३८५॥ 15 [६४४८. कुतः पुनायदर्शनादि निःश्रेयसनिबन्धनतया प्रसिद्धमपि शास्त्रान्तरं परित्यज्य पुरुषार्थसिद्धये भगवदा [म्ना] य एव भवताममिरतिरिति चेदत्राह-]
शास्त्रं शक्यपरीक्षणेऽपि विषये सर्व विसंवादकम् , मिथ्यैकान्तकलङ्कितं बहुमुखैरुवीक्ष्य तांगमैः। दाहाः परिणामकल्पविटपिच्छायागतैः साम्प्रतम् , विस्रब्धैरकलङ्करत्ननिचयन्यायो विनिश्चीयते ॥३८६॥ इति न्यायविनिश्चये द्वितीयः अनुमानप्रस्तावः ॥
20
३. तृतीयः प्रवचनप्रस्तावः । ६४४१. तदेवं प्रस्तुतप्रस्तावाभ्यां प्रत्यक्षानुमानयोः प्रामाण्यं निश्चित्य साम्प्रतं वचनस्य तनिश्चय(य)प्रतीतप्रस्तावान्त्यवृत्तेन सूचितं दर्शयितुमाह-]
सकलं सर्वथैकान्तप्रवादातीतगोचरम् । सिद्धं प्रवचनं सिद्धपरमात्मानुशासनम् ॥३८७।।
25
११
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org