________________
९२
कुमारपालचरित्रसङ्ग्रहः यथावस्थितं निवेद्य च, तरोश्छायायां पुंस्त्वनिबन्धनमौषधं तन्निर्बन्धादादिश्य तिरोदधे । सा तदनु तदीयां छायां रेखाङ्कितां निर्माय तन्मध्यवर्तिन औषधाङ्करान् उच्छेद्य वृषभवदने निक्षिपन्ती, तेनाऽप्यज्ञातस्वरूपेण औषधाङ्करेण वदनन्यस्तेन स वृषभो मनुष्यतां प्राप ।
यथा तदज्ञातस्वरूपेणापि भेषजाङ्करेण सा समीहितां कार्यसिद्धिं चकार, तथा कलियुगे 5 मोहान्धिते तिरोहितपात्रपरिज्ञाने सभक्तिकं सर्वदर्शनाराधनेनाविदितस्वरूपमपि मुक्तिप्रदं
भवतीति निर्णयः ।
पुनः पात्रपरीक्षाविचारे श्रीहेमसूरयः प्राहुः- राजन् ! द्वैपायन-युधिष्ठिर-भीमसंवादे पात्रपरीक्षायां भीमः प्राह
२३. मूर्खस्तपस्वी राजेन्द्र ! विद्वांश्च वृषलीपतिः । 10
उभौ तौ द्वारि तिष्ठेते कस्य दानं प्रदीयते ॥१॥
युधिष्ठिर उवाच२४. सुखासेव्यं तपो भीम ! विद्या कष्टदुरासदा ।
विद्वांसं पूजयिष्यामि तपसा किं प्रयोजनम् ॥२॥
भीमोऽप्यूचे२५. श्वानचर्मगता गङ्गा क्षीरं मद्यघटस्थितम् ।
अपात्रे पतिता विद्या किं करोति युधिष्ठिर ! ॥३॥
द्वैपायन उवाच२६. न विद्यया केवलया तपसा चापि पात्रता ।
यत्र ज्ञानं क्रिया चोभे तद्धि पात्रं प्रचक्षते ॥४॥ __ 20 एवंविधगुणपात्रभक्त्या मुक्तिः - इति श्रीहेमचन्द्राचार्यैः सर्वदर्शनसम्मते निवेदिते सति
सर्वधर्मान् श्रीसिद्धराज आरराध ।
15
88१५. अथ सा मयणल्लदेवी जातिस्मरणात् पूर्वभववृत्तान्ते श्रीसिद्धराजे निवेदिते सति श्रीसोमनाथयोग्यां सपादकोटिमूल्यां हैममयीं पूजां सहादाय बाहुलोडनगरे
सम्प्राप्ता । तत्र पञ्चकुलेन कार्पटिकेषु कदर्थ्यमानेषु राजदेयविभागस्याप्राप्त्या सबाष्पं 25 पश्चान्निवर्त्यमानेषु श्रीमयणल्लदेवी हृदयादर्शसङ्क्रान्तबाष्पा स्वयमेव पश्चाव्याघुटन्ती
1. B तरोर्मूले तच्छायान्तः पुं० । 2. B निक्षेपयामास । 3. B वापि ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org