________________
से किं तं आभिणिबोहियनाणं ? अाभिणिबोहियनाणं दुविहीं पण्णत्तं, तंजहा-सुयनिस्सियं च, अस्सुयनिस्सियं च ।
से किं तं असुयनिस्सिय ? असुयनिस्सियं चउव्विहं पण्णत्तं, तंजहा
१ उप्पत्तिया २ वेणइया ३ कम्मिया ४ परिणामिया । बुद्धी चउव्विहा वुत्ता, पंचमा नोवलब्भइ ॥६८।। पुव्वमदिठ्ठमस्सुयमवेइय-तक्खण विसुद्धगहियत्था ।
अव्वाहय फलजोगा, बुद्धी, उप्पत्तिया नाम ॥६६।। १ भरहसिल २ मिंढ ३ कुक्कुड, ४ तिल ५ वालुय ६ हत्थि ७ अगड ८ वणसंडे । ६ पायस १० अइया ११ पत्ते, १२ खाडहिला १३ पंचपिरो य ॥७०॥ १ भरहसिल २ पणिय ३ रुक्खे, ४ खुड्डग ५ पड ६ सरड ७ काय ८ उच्चारे। ६ गय १० घयण ११ गोल १२ खंभे, १३ खुड्डग १४ मग्गि १५ त्थि १६ पइ १७ पुत्ते ।।७१॥ १८ महुसित्थ १६ मुद्दि २० अंके, २१ नाणए २२ भिक्खु २३ चेडगनिहाणे । २४ सिक्खा २५ य अत्थसत्थे, २६ इच्छा य मह २७ सयसहस्से ॥७२॥
भरनित्थरणसमत्था, तिवग्गसुत्तत्थगहियपेयाला ।
उभोलोग फलवई, विणयसमुत्था हवइ बुद्धी ॥७३॥ .१ निमित्ते २ अत्थसत्थे य, ३ लेहे ४ गणिए य ५ कूव ६ अस्से य । ७ गद्दभ ८ लक्खण ६ गंठी, १० अगए ११ रहिए य १२ गणिया य ॥७४।।
सीया साडी दीह, च तणं अवसव्वयं च कुचस्स १३ । निव्वोदए. य १४ गोणे, घोडगपडणं च रुक्खायो १५ ॥७५।। उवयोगदिट्टसारा, कम्मपसंगपरिघोलण विसाला ।
साहुक्कारफलवई, कम्मसमुत्था हवइ बुद्धी ॥७६।। १ हेरण्णिए २ करिसए ३ कोलिय, ४ डोवे य ५ मुत्ति ६ घय ७ पवए । ८ तुन्नाए ६ वड्डइ य, १० पूयइ ११ घड १२ चित्तकारे य ॥७७॥