SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 283
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ साधु का सर्वांगीण स्वरूप : २३१ समिति है ।' इस दृष्टि से जो आहार-पानी सदोष है-पूर्वोक्त ४७ दोषों से किसी भी दोष से युक्त है, उसे साध को कदापि ग्रहण न करना चाहिए। (४) आदान भाण्डमात्र निक्षेपणा समिति-साधओं के पास संयमपालन के लिए धर्म-साधन के रूप में जो उपकरण होते हैं, उन्हें यतनापूर्वक उठाना और रखना आदाननिक्षपणसमिति है। जब कोई भी कार्य यतना से रहित होकर किया जाएगा तब उसमें जीव-हिंसा होना सम्भव है। इसके अतिरिक्त असावधानी से किसी चीज को उठाने-रखने की आदत से प्रमाद बढ़ेगा, जो कि संयमी जीवन के लिए अनर्थकर होगा। . ___ (५) उच्चार-प्रस्रवण-खेल-जल्ल-तिघाण-परिष्ठापनिका-समितिउच्चार (मल), प्रस्रवण (मूत्र-पेशाब), थूक, कफ, शरीर का मैल, पसीना, लीट (नाक का मैल) आदि पदार्थों को डालना (परिष्ठापन-विसर्जन करना) हो तब बड़ी सावधानी रखनी चाहिए, क्योंकि असावधानीपूर्वक जैसे-तैसे और जहाँ-तहाँ इन चीजों को फेंकने से अयतना होगी, जीवों को पीड़ा पहँ १ आहार के ४७ दोष इस प्रकार हैं(१) सोलह उद्गम दोष आहाकम्मुद्देसियं पूईकम्मे य मीसजाए य । 'ठवणा पाहुडियाए पाओअर कीय पामिच्चे ॥१॥ परियट्टिए अभिहडे उन्भिन्ने मालोहडे इय । अच्छिज्जे अणिसिट्टे अज्झोयरए य सोलसमे ।।२।। (२) सोलह उत्पाद दोष धाई दूई निमित्त आजीवैवणीमग तिगिच्छाय । कोहे माणे माया लोभे य, हवंति दस एए ।।३।। पुविपच्छासंथव विज्जामंते, चुण्णजोगे य । उप्पायणाइ दोसा सोलसम्मे मूलकम्मे य ॥४॥ (३) एषणा के दस दोष संकिय-मक्खिय-निक्खित्तपिहिय साहरियदायगुम्मीसे । अपरिणय-लित्त-छड्डिय एसणादोसा दस हवंति ।।५।। (४) ग्रासषणा के पाँच दोष(१) संयोजना, (२) अप्रमाण, (३) अंगार, (४) धूम और (५) अकारण दोष । इन सबका अर्थ एवं विवेचन पिछले पृष्ठों में हो चुका है।
SR No.002475
Book TitleJain Tattva Kalika
Original Sutra AuthorN/A
AuthorAmarmuni
PublisherAatm Gyanpith
Publication Year1982
Total Pages650
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy