________________
210
श्रावभूमौ नैष्क्रम्यभूमिः
मैत्री भावयन् सत्त्वेषु यो व्यापादस्तं प्रतनु व्यापादाच्चित्तं परिशोधयति ॥
तवेदं प्रत्ययता प्रतीत्यसमुत्पादः '
कतमः ।
,
यत्त्रिष्वध्वसु संस्कारमात्रं धर्ममात्रं वस्तुमात्रं हेतुमात्र, फलमात्र, युक्तिपतितं यदुतामेक्षा [ 5 ] युक्त्या,
कार्यकारणयुक्त्या ।
उपपत्तिसाधनयुक्त्या च । धर्माणामेव धर्माहारकत्वं । निष्कारक वेदकत्वं च ।
इदंप्रत्ययताप्रतीत्यसमुत्पादालम्बनं ।
इदमुच्यते । यदालम्बनं मनसि कुर्व्वन् मोहाधिक: पुद्गलो मोह[ मोह 2 ]
तनूकरोति ।
,
चरितः मोहं प्रजहाति । चरिताच्चित्तं विशोधयति ।।
करोति ।
,
1. इदंप्रत्ययता has been explained as : उत्पादाद्वा तथागतानामनुत्पादाद्वा तथागतानां स्थितैवैषां धर्माणां धर्मता धर्मस्थितिता धर्मनियामता । पौराणनगरपवमन्महामते · · Il. p. 58; the same expression is also found in SDS, II.303, p. 41; YBŚ, I.229 (11. 7-8), āryaśālistambasūtra, MSS, I.101, with some variants; for the Pali version, see S. N. II.24 : कतमो च, भिक्खवे, पटिच्चसमुप्पादो ? जातिप्पच्चया, भिक्खवे, जरामरणं । उप्पादा वा तथागतानं अनुष्पादा वा तथागतानं ठिता व सा धातु धम्मट्ठितता धम्मनियामता इदप्पच्चयता । तं तथागतो अभिसम्बुज्झति अभिसमेति, अभिसम्बुज्झित्वा अभिसमेत्वा आचिक्खति देसेति पञ्ञति पट्टति विवरति विभजति उत्तानीकरोति, पस्सथाति चाहजातिप्पचया, भिक्खवे, जरामरणं । भवप्पच्चया, भिक्खवे, जाति... पे०. अविज्जापच्चया, भिक्खवे, सङ्घारा । इति खो भिक्खवे या तत्र तथता अवितथता अनञ्ञतथता इदप्पच्चयता, अयं वुच्चति, भिक्खवे, पटिच्चसमुप्पादो' ति; See also, p. 26 ; see Bhāmati ad V. S.. II. II.19.
2. Omitted in the MS., added by us.