________________
द्वितीयं योगस्थानम्
कारा [2] विषष्टनार्थेन अव्याबाध्यता ( अव्याबाधता) | यत्पुनराह । विपुलेन महद्गतेन प्रमाणेनेत्यनेन मृदुमध्याधिमात्रस्य सुखस्योपसंहार आख्यातः ।
209
कामावचरस्य प्रथमद्वितीयध्यानभूमिकस्य वा, तृतीयध्यानभूमिकस्य वा [ 1 1 ] यत्पुनराह | 2 अधिमुच्यस्यानि a ( ) पसम्पद्य विहरतीत्यनेन सुखोपसंहाराधिमोक्ष : ' । समाहितभूमिक आ [ 3 ] ख्यातः । स पुनरेष सुखोपसंहारो हिताध्याशयपरिगृहीतः । आधिमोक्षिकः । मनस्कारानुगतः । अदुःखासुखिते मित्रपक्षे, अमित्रपक्षे, उदासीनपक्षे, सुखकामे वेदितव्यः । यस्तु दुःखितो वा, अदुःखितो वा पुनमत्रपक्षः । अमित्रपक्ष उदासीनपक्षो वा [ । ] तत्र यो दुःखितः स करुणाया ' आलम्बनं । [4] यः सुखितः स मुदिताया ' आलम्बनमियमुच्यते मैत्री [1] तत्र व्यापादचरितः पुद्गलः
1. cp. Vbh., ibid; Ada. XIII.19 (p. 110). 2. MS. dim and illegible.
3. See, Vbh., ibid; supra, p. 207, f. n. 3; Ada, XIII. 3 : समाहितो भावयति त्रिधातुसत्त्वा विविधकायचित्तदुःखभाज इति तानुद्धर्तुकाम एवं _भावयन् तेषां बाह्यक्लेशान् व्यपनेतुं प्रतिबलो भवतीति करुणा नामाप्रमाणं वेदनासंज्ञासंस्कारसंप्रयुक्तं सम्यग्वाचः सम्यक्कर्मान्तस्योत्थापकमपि न सर्वसंस्कारसंप्रयुक्तमिति करुणाप्रमाणं । ; Asm., loc. cit. : करुणाध्यानं निश्रित्य सत्त्वा दुःखेन वियुज्येरन्निति विहारसमृद्धौ समाधिः प्रज्ञा । . . . .
4. Asm., op. cit. : मुदिता ध्यानं निश्रित्य सत्त्वाः सुखेन न वियुज्येरन्निति विहारसमृद्धौ समाधिः प्रज्ञा । ; Ada, loc. cit. : अहो मुदितास्त्रिधातुसत्त्वाः इति प्राप्तसुखसौमनस्यो दु:खदौर्मनस्यापनयनप्रतिबलो भवतीति मुदिता नामाप्रमाणं · · 1; See Śs, pp. 102, 117, 138, 119.