________________
नष्क्रम्यभूमिः
__149
प्रतिसंल[2]यनान्तरायः ।
अयं च पुनरन्तरायस्य समासार्थ इति । यश्चायं समासार्थः । यश्च पूर्वको विस्तरविभागः । तदेकत्यमभिसंक्षिप्यान्तराय इत्युच्यते । अस्य चान्तरायस्य विपर्ययेणा[न']न्तरायो वेदितव्य इति । य एषामन्तरा[या ]णामभावो विगम: असंगतिरसमवधार (चर)[ण']मयमुच्यते [अ] [न']न्तरा[3]य: ॥ .. त्यागः कतमः। यहानमनवद्यं चित्तालंकारार्थ,
1. MS. omits this. 2. A separate hand adds this. 3. Tyāga has been regarded as the main feature leading
to the purification of Citta and thereby emancipation from the worldly phenomena. According to the Nikāyas, suppression of desires, attachment, envy and sloth, various dogmatic view-points and ahamkāra and mama-kāra and tyāga thereof leads to Nibbāna, see, M. N., II.179; cf. A.N., I.280; S. N., I.216; II. 251, 261; D. N., III.126 sq.; it is the highest culmination of this concept and virtue that finds expression in the term दानपारमिता; Sāntideva says :
आत्मभावस्य भोगानां त्र्यध्ववृत्तेः शुभस्य च ।।
उत्सर्गः सर्वसत्त्वेभ्यस्तद्रक्षा शुद्धिवर्धनम् ॥ ( S, vs. 4); cf. SS, p. 16 : न तद्वस्तूपादातव्यं यस्मिन् वस्तुनि नास्य त्यागचित्तमुत्पद्यते। न त्यागबुद्धिः क्रमेत ।..'न तत्किञ्चिद्वस्तूपादातव्यं यस्मिन् वस्तुनि बोधिसत्त्वस्यापरित्यागबुद्धिरुत्पद्यते । cp., pp. 22. 17-8; BCA, Vs. 9-10 :
(contd. on p. 150)