Page Text
________________
१.०
४७. द्रा कुत्सितायां गतौ । कुत्सिता गतिः पलायनम्, निद्रा च । ३ ५ द्राति । नेर्गद ( ८|४|१७ ) इति णत्वम् - प्रणिद्राति । स्पृहिगृहिपति ( ३।२।१५८) इत्यालुच् - निद्रालुः । निद्राणः । भ्वादी द्वै स्वप्ने ( ११ ६४५ ) - द्रायति ॥ ४२ ॥
४८. प्सा भक्षणे । प्रणिप्साति ( द्र० ८।४।१७ ) – इवनुक्षन् ( उ० १।१५६ ) इति विश्वप्साऽग्निः ॥ ४३ ॥
क्षीरतरङ्गिण्यां
४६. श्रा पाके । श्राति, पच्यते स्वयमेवेति कर्मकर्तर्याहुः । णौ मित् ( द्र० धातुसूत्र १।५४७ ) - श्रपयति । श्राणा यवागूः । शृतं पाके, क्षीरहविषोः (६।१।२७ सू० भाष्यं च ) ण्यन्ताण्यन्तयोर्निपातनम् ।।
१८८
२९
२५.
1
४६. पा रक्षणे । पाति । पातेलुगु ( ७।३।३७ वा० ) णौ - पालयति । नप्तृनेष्टृ ( उ० २।६५ ) इति पिता । रक् ( द्र० उ० २।१३ )
-
इति कन् – पाको बालः । पातेर्डतिः ( उ० ४।५७ ) - पतिः । नभ्रा१.५ पाद ( ६।३।७५ ) इति नपात् पातेडुं मसुन् ( उ० ४।१७८ ) - पुमान् । के - नृपः ( द्र० ३।२३) अधिप: ( द्र० ३।१।१३६) । नामन् - सामन् (द० उ० ६।७६ ) - इति पाप्मा । ष्ट्रन् (द० उ० ८|७९ ). - पात्रम् । मनिन् (द० उ०६ । ७३ ) - पामा । भ्वादौ पा पाने ( १६५७ ) - पिबति, प्रोवं शोषणे ( १।६५४ ) - पायति ॥ ४४ ॥
- विप्रः । प्रसुनि पातेस्थुक् ( तु० उ० ४।२०४ ) - पाथोऽम्बु | पानीविषिभ्यः पः ( उ० ३।२३ ) - पापम् । इण्भीकापा ( उ० ३।४३ ) -
१. क ह इति न ज्ञायते । २. प्रत्र प्रदीपोद्योतावपि द्रष्टव्यौ । ३. स्मृतमिदं धातुवृत्तौ (पृष्ठ २५५) ।
४. साते: क्विपि प्साः । नास्ति प्सा भक्षणं यस्य स प्रप्सः । यदप्स इत्यभक्षस्य' इति निरुक्तम् (५।१३) । अस्मिन्नेव खण्डे 'अप्स इति रूपनाम । अप्साते:' इत्यनेन प्रप्सा' इति स्वतन्त्रो धातुरप्यस्तीति ज्ञाप्यते ।
५. पाकशब्दः पवित्रार्थेऽपि प्रयुज्यते । तथा च मन्त्रवर्णः - 'यो मा पाकेन मनसा चरन्तमभिचष्टेऽनृतेभिर्वचोभि:' (ऋ० ७।१०४।८) । अयमेव शब्दोस्मेन व चार्थे फारसी भाषायामपि प्रयुज्यते । प्रत्र विशेषः - सं० व्या० शास्त्र इतिहासनानि ग्रन्थे (भाग १ पृष्ठ ५० च० संस्क० ) ऽवलोकनीयः । ६. इतोऽग्रे - 'पातयतेस्त्विदं निपातनं युक्तम्- तनूनपात् ( गण० ६ २ . ३० १४० ) इत्यधिकम् ।
| SR No. | 002433 |
| Book Title | Kshir Tarangini |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yudhishthir Mimansak |
| Publisher | Ramlal Kapur Trust |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 444 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 9 MB |