________________
स्वादिगण: (१)
[ श्रथ सेट परस्मैपदी ]
६४. तू प्लवनतरणयोः । प्लवनं मज्जनम्, तरणं लङ्घनम् । तरति । तारकः । वृतों वा ( ७ २२३८) इतीटोऽलिटि वा दीर्घः तरिता, तरीता; तेरिथ । न लिङि (७।२ ३६ ) तरिषीष्ट त्वया । सिचि परस्मैपदेषु ( द्र० ७ । २ । ४० ) न दीर्घः - प्रतारिष्टाम् । इट् सनि ५ वा ( ७।२४१) तितीर्षति, तितरिषति, तितरीषति, तृफलभज ( ६ | ४।१२२) इत्येत्वाभ्यासलोपौ तेरुः । संज्ञायांभृत ( ३।२।४६ ) इति खच् रथन्तरं साम । श्रवे तृस्त्रोर्घञ ( ३।३।१२० ) अवतार | भिदादी ( गण ० ३ | ३ | १०४ ) तारा । ण्यन्तादचि ( द्र० ३ । १ । १३४) तारो गुणः । रदाभ्यां निष्ठातो नः ( ८|४|४२) तीर्ण । ऋकारत्वादिभ्यः क्तिन्निष्ठावत् ( ३।३।१४ काशिका) तीणिः । पातुतुदिवचि ( उ०२/७ ) इति थक् तीर्थम् । श्रतिसृषु ( उ०२ । १०२ ) इति तरणिः । वकृत (तु० उ० ३।५३) इत्युनन्– तरुणः । त्रोरश्चलः ( उ०१।५ ) तालु । वृतवदि (तु० उ० ३।६२ ) इति सः - तर्ष । कृतकृपिभ्यः कीटन् ( उ० ४। १८५) तिरीटं शिरोऽलङ्कारः । श्रवितस्तृ ( तु० उ० ३ । १५८ ) इती:तरीः । असुन् (दश० उ० ६१४६ ) तरस् । भृमृशीत ( तु० उ० १1७ ).. इत्युः – तरुः । प्रण्डन् (उ०१।१२६ ) इति प्राक्प्रत्ययात्' तरण्डः प्लवविशेषः । त्रादिभ्यश्च ( दश० उ० ३।६० ) इत्यङ्गच् — तरङ्गो वीचिः । पार तीर (१०।२६३) इत्यस्मात् तीरम् ॥१४०॥
१५
६६५. उदात्ताः ॥
१५७
०
[ श्रथानि श्रात्मनेपदिनः ]
६६६. गुप गोपने । इतो हदान्ताः ( १।७०३) अष्टावनिट प्रात्मनेपदिनश्च । गुप्तिच्किद्भ्यः सन् ( ३|१|५ ) - जुगुप्सते पापात् । निन्दायामुत्पत्तिचिकीर्षितम्, अन्यत्र गोपते' । गुपू रक्षणे ( २ । २८० ) - गोपायति, आयप्रत्ययः ( द्र० ३।१।२८ ) । चुरादौ भासार्थ : ( १० । २५ १६७ ) गोपायति ॥४१॥
१. 'गुणः' इति पाठः स्यात् ।
२. तुलनीयम् - प्राक्प्रत्ययनिर्देशः शरण्डादीनां प्रसिद्ध्यर्थः ( दश० उ० वृ०
५६) ।
३. 'गोपते' इति प्रत्युक्तः सायणेन (धातु० पृष्ठ १८८ ) ।