________________
संवेगरंगशाला श्लोक नं. ५०१३-५०४६
आलोचनाविधानद्वारम् जम्हा विणयइ कम्म, अट्ठविहं चाउरंतमोक्खाए । तम्हा उ वयंति विऊ, विणयो ति विलीणसंसारा ॥१३॥ जं जायइ निस्सल्लो, नियमा आलोइऊण जइमत्थो । नो अन्नहत्ति तम्हा, निस्सल्लतं गणो तीए ॥१४॥ न हु सुज्झइ ससल्लो, जह भणियं सासणे धुयरयाणं । उद्धरियसव्यसल्लो, सुज्झइ जीयो धुयकिलेसो ॥१५॥ तो उद्धरंति गारव-रहिया मूलं पुणब्भवलयाणं । मिच्छादसणसल्लं, मायासल्लं नियाणं च
॥१६॥ उद्धरियसव्वसल्लो, आलोइयनिंदिओ गुरुसयासे । होइ अइरेगलहुओ, ओहरियभरो व्य भारवहो
॥१७॥ आलोयणागुणा खलु, इइ एवं वन्निया समासेणं । एतो जह दायव्वा, तह योच्छं तत्थिमा मेरा ॥१८॥ वक्नेवविरहिएणं पसत्थदव्वाऽऽइजोग' सुदिसाए । विणएण मुज्जुणाऽऽसे-वणाऽऽइलोमेण छस्सवणा ॥१९॥ वक्नेवविरहिएणं, निच्चं चिय जइजणेण होयव्वं । मोत्तूण संजमपयं, विसेसओ वियडणाए उ રો विहिं तिहिं वा दिवसेहिं, दायव्वाउडलोयण ति तो सम्म । सुत्तविउद्धो हियए, अवराहपए निवेसेज्जा ॥२१॥ तो ऋजुभावमुवगओ, सव्वे दोसे सरित्तु तिक्खुत्तो । लेसाहिं विसुझंतो, उवेड़ सल्लं समुद्धरिउं ॥२२॥ पच्चाऽऽगयसंवेगो, सम्मं वियडेज्जे तह जहा कम्मं । परिणामविसेसेणं, छिंदेज्ज भवंतरक्यं पि ॥२३॥ दव्वाऽऽइया य चउरो, एक्क्क दुहा पसत्थमडपसत्था । अपसत्थे वज्जेउं, पसत्थएसुं तु आलोए ૨૪ अमणुन्नधन्नरासी, · अमणुन्नदुमा य होंति दव्वम्मि । खेतम्मि भग्गझामिय-घरऊसरपमुहठाणाई काले दड्ढतिही तह, अमावसा अट्ठमी य नवमी य । छट्ठी य चउत्थी बा-रसी य दोण्हं पि पक्वाणं ॥२६॥ तह संझागयरविगय-पमोक्खनक्खत्तअसुहजोगा य । भावे य रागदोसा, पमायमोहाऽऽदओ अहवा ॥२७॥ एएसुं नाडलोए, आलोएज्जासु तद्विवक्नेसु । दव्ये सुवन्नमाऽऽईसु, खीरदुमाऽऽईसु याउडलोए ॥२८॥ उच्छुवणे सालिवणे, चेहरे चेव होइ खेतम्मि । गंभीरसाऽणुनाए, पयाहिणाऽऽवत्तमुदए य
॥२९॥ पुव्युत्तसेसतिहिरिक्ख-करणजोगाऽऽइए सुकालम्मि । भावे मणाऽऽइपसमे, उच्चाऽऽइठिएसु य गहेसु ॥३०॥ सोमग्गहलग्गेसु व, पुन्नेसु पसत्थभावजणगेसु । सुहदव्याऽऽइसमुदओ, जोगो पुण एत्थ विन्नेओ ॥३१॥ सुदिसाओ पुण पुब्बुत्तराउ, अहवा चरंति जिणमाऽऽई । जा नवपुवी जीए, जीए जिणचेइयाई वा ॥३२॥ तत्थ - जइ पुव्यमुहाऽऽयरिओ, तो इयरो ठाइ उत्तराभिमुहो । अह उत्तरआयरिओ, तो इयरो ठाइ पुव्यमहो ॥३३॥ पाईणोदीणमुहो, चेइयत्तो व्य सुहनिसन्नो य । आलोयणं पडिच्छड़, परोययारेक्करसियमणो भतिबहुमाणपुव्वग-मुचियं दाऊणमाऽऽसणं गुरुणो । काऊण य किइकम्म, कयंजली अभिमुहो य ठिओ ॥३५॥ संविग्गभविग्गो, विसयविरत्तो य सो महासत्तो । उक्कोसेणुक्कुडुओ, जइ पुण अरिसाऽऽइरोगत्तो ॥३६॥ बहुपडिसेवी य भेव, अणुन्नवेउं तओ निसेज्जगओ । भत्तिविणउत्तमंगो, वियडेज्जा अवितहं सव्वं . ॥३७॥ जह बालो जंपतो, कज्जमऽकज्जं च उज्जुओ भणड़ । तं तह आलोएज्जा, मायामयविप्पमुक्को य ॥३८॥ दुविहेणडणुलोमेणं, आसेवणवियडणाऽभिहाणेणं । आसेवणाऽणुलोमं, जं जह आसेविअं वियडे ॥३९॥ आलोयणाऽणुलोमं, गुरुगडवराहे उ पच्छओ वियडे । पणगाऽऽइणा कमेणं, जह जह पच्छित्तवुड्ढीओ ॥४०॥ तह आउट्टियदप्प-प्पमायओ कप्पओ य जयणाए । कज्जे वा जयणाए, जहट्ठियं सव्वमाउडलोए ॥४१॥ चउसवणा साहूणं, छस्सवणा साहूणीण नायव्या । सा पुण गुरुम्मि बुड्ढे, बुड्ढाए अप्पबीयाए ૪૨ા होइ तह अट्ठसवणा, तरुणम्मि गुरुम्मि अप्पबीयस्स । अप्पबीयाए देया, तरुणीए थेरिसहियाए ॥४३॥ जह दायव्वा तह वन्निया उ, आलोयणा समासेणं । एत्तो उ अणेगविहं. आलोएयव्ययं योच्छं
૪૪ 'आलोचयितव्यविषयद्वारम्' - तं पुण नाणदंसण-चरणतयोविरियभेयभिन्नस्स । पंचविहाऽऽयारस्स उ, वितहपवित्तीए नायव्यं ॥४५॥
सरयसरसरिसस्स । अइसयनिहिणो नाणस्स. भययो भवणमहियस्स ॥४६॥ जो को वि हु अइयारो, कालाऽऽइसु वितहसेवणाजणिओ । सो कुसलसल्लभूओ, आलोएयव्यओ सम्म॥४७॥ सन्नाणलच्छिविच्छड्ड-थारगाणं च पुरिससीहाणं । तह नाणाऽऽथाराणं, पोत्थयपडपट्टियाऽऽईणं ॥४८॥ | चरणाऽऽइघट्टणेणं, हीलाकणेण अविणएणं था । जो अइयारो विहिओ, आलोएयव्यओ सो वि ॥४९॥
142