________________
दुःखसत्यम् तदुपादाय शब्वश्च तानि भूतानि उपादाय शब्दश्च हेत्वर्थः। भूतानि हेतूकृत्योपादाय रूपमुत्पद्यत इत्यर्थः। स्वाश्रयण भूतचतुष्केण रूपादेरेकसामग्र्यधीनत्वेन (१६१) अविनिर्भागवत्तित्वाद्विभागेनानवस्थितेराश्रयोपि वा भूतचतुष्कं ।
मदादिशक्तेरिव चेद् विनिर्भागो; स्यादेतत् (1) सुराया मदशक्तेरादिशब्दात् कनकादेरुन्मादशक्ते रिवाश्रितत्वेपि विनिर्भागो भूतैः सह चैतन्यस्य स्यात्।
a. भूतचैन्ययोर्भेदात् यथा मदशक्तिरहिता व्यापन्ना सुरा दृश्यते । एवं चैतन्यरहितानि भूतान्यपि स्युरिति चेत् (1)
न वस्तुनः॥१६२॥ शक्तिरर्थान्तरं वस्तु नश्येमाश्रितमाश्रये । ‘तिष्ठत्यविकले याति, तत्तुल्यं चेन्न भेदतः ॥१६३॥
भूतचेतनयोः न वस्तुनः सुरादेः शक्तिरर्थान्तरं किन्तु वस्त्वेवार्थक्रियाशक्तं शुक्त्याद्यवस्थायां न श्येत् । असमर्थस्य चोत्पत्ति नाश्रितं शक्त्याद्यविकल आश्रये तिष्ठति' यात्यपति। तत्तुल्यञ्चेत् भूतचेतनयोर प्यैकात्म्यं । तद्भूतचैतन्ये भूते नष्ट निश्चेतनं भूतान्तरमुत्पद्यत इति चेत् । न युक्तमेतत् । भेदतो (१६३) भूतचैतन्ययोः। कथमित्याह (1)
भिन्नप्रतिभासावबोधतः। अविकारञ्च कायस्य तुल्यरूपं भवेन्मनः।। १६४॥
रूपादिवत् । भिन्नप्रतिभावावबोधतः। भिन्नाकारज्ञानविषयतया भिन्ने भूतचैतन्ये नान्यथा
१ अभ्युपगम्याह। धत्तूर
शुक्तिभावे, मद्यनिवृत्तवस्त्वनिवृत्तौ। क्षणिकत्वात्। ' अथ सुरास्थितैव तदाह। 'शुक्लत्वादिवद् भूताश्रितत्वं ।
• भिन्नाकारज्ञानाभ्यामनयोHहादन्यथातिप्रसङ्गः विश्वमेकं स्यात् कायमनइन्द्रियाभ्यां च ग्राह्यत्वात्। यदा शरीरमनालम्ब्य विषयान्तरमालम्बते तदाऽशरीराकारोदयात्।
