________________
प्र० वा वृत्ती (१ परिच्छेदः)
ग. नैरात्म्यदर्शनतो वासनाहानिः हेतुर्विरोधि नैरात्म्यदर्शनं तस्य बाधकम् ।
बहुशो बहुधोपायं कालेन बहुनास्य च ॥१३८॥ 12a अध्यात्मस्कन्धेषु तदुपकारकेषु च बाह्येषु स्नेहोस्य हेतुर्दुःखस्या त्मात्मीय
ग्रहवतः स्निग्धस्य तृष्णया जन्मपरिग्रहात्। तस्य नैरात्म्यदर्शनं विरोषि विपरीतालम्बनाकारत्वात् बाधकं विपक्षः। एतं दुःखहेतुं तद्विपक्षञ्चागमादुपश्रुत्यानुमानाशिश्चित्य बहुशो अनेकशो बहुषोपायमनेकप्रकारं कालेन च बहुनास्य बौधिसत्त्वस्य
गच्छन्त्यभ्यस्यतस्तत्र गुणदोषाः प्रकाशताम् ।। बुद्धश्च पाटवाखेतोर्वासनातः प्रहीयते ॥१३९॥
अभ्यस्यतो भावमयः तत्र दुःखहेतौ तद्विपक्षे च गुणदोषा यथायोग' प्रकाशता गच्छन्ति । अभ्यासाधीनो हि भाव्यमानबुद्धयाकारविशदीभावः ।
अतोऽभ्यासाद् बुद्धश्च पादवाद्धतोरात्मग्रहस्य तृष्णायाश्च वासना। कायवाग्बुद्धिवैगुण्यहेतुतः शक्तिलेशः प्रही यते निःशेषमपैति । (१३९)
घ. प्रत्येकबुद्धादिभ्यो बुद्धे विशेषः परार्थवृत्तेः खङ्गादेविशेषोऽयं महामुनेः।
अयमेव वासनाहानिलक्षणः खगः प्रत्येकबुद्ध आविर्यस्य श्रा'वकस्य तस्मात् सकाशात् महामुनेः सम्यक्सम्बुद्धस्य विशेषः स्वार्थसम्पत्तेः ।
नन्वेवमुपायाभ्यासो दर्शितो न शास्तृत्वं तस्योपदेष्टुत्वादित्याह। उपायाभ्यास एवायं तादाच्छासनं मतम् ।।१४०॥
उपायाभ्यास एवायं शासनं मतं तादात् शासनार्थत्वात् । कारणे कार्योपचारात् । (१४०)
"संस्काराख्येषु।
कः पुनरसौ जन्मलक्षणस्य दुःखस्य हेतुस्तद्विरुखो वा धर्म इत्याह (1) दुःखे विपश्यसित्यादिनोक्तः स्नेहः कीदृश इत्यत्रात्मेत्यादिदुःखभूता आत्मीयरहिताः स्कम्पादव एवास्य गोचरो विषयः। 'एकमात्मानन्दमयिष्यामीति नैवामात्माहोस्ति। वासनास्ति। क्लेशविसंयोगे सच परार्थवृत्तित्वात्।
