________________
१०२
प्रवासी परिच्छेदः) पारेन हेलना दीपाबीना बहारियां' सम्बन्धात् तदुत्पादनयोग्यत्वेन' शानोत्पादनसमर्थत्वेनोत्पत्तिघंटाविष्वपि भावेषु युक्तिसायविद्भिर्व्यक्तिरिष्यते. ऽन्यथा ज्ञानोत्पादनयोग्यस्य स्वभावस्यानुत्पत्तौ ज्ञानोत्पादनं न स्यात् (1) ..
अविशेषऽविकारिणाम् ॥२३५।। __ व्यञ्जकैः स्वैः कुतः कोयों व्यकास्तैस्ते यतो मवाः। .. नित्यानां जातिसम्बन्धादीनामविकारिणां कुतश्चिदविशेषे विशेषासम्भवे स्वयंचकरायाभिमतैः कोर्षः स्वभावान्यथात्वादिः कुतो न कश्चित् । यतोअर्थात् कृतात् तैयंजकस्ते 'जात्यादयो व्यक्ता मताः।। ......... (ग) भेदाभेदव्यवस्थातोऽपि सम्बन्धस्यावस्तुत्वम् किञ्च (0)
सम्बन्धस्य च वस्तुत्वे स्याद् भेदाद् बुद्धिचित्रता ॥२३॥
वाम्बामभेदे तावेव नातोन्या वस्तुनो गतिः। ... यदि सम्बन्धस्य वस्तुत्वन्तदा वस्तुत्वे सति भेदोऽभेदो वाऽभ्युपगन्तव्यः। तत्र भेवाद' युद्धश्चित्रता स्यात् (1) वाच्यवाचको सम्बन्धश्चेति त्रितयं दृश्येत । न चेक्ष्यते । अथ द्वितीयः पक्षः तदा ताभ्यामभेदे सम्बन्धस्य तौ वाच्यवाचकावेव स्यातां न तु सम्बन्धो नाम कश्चित्। अथ सम्बन्धो न भिन्नो नाप्यभिन्नः । अतो भेदाभेदाभ्यामन्या वस्तुनो गति स्ति। अन्योन्यव्यवच्छेदात्मकत्वादनयो राश्यन्तरासम्भवान्नान्यः प्रकारोस्ति वस्तुनः। . तस्माद् (1)
मिन्नत्वाद् वस्तुरूपस्य सम्बन्धः कल्पनाकृतः ॥२३॥ सद्व्यं स्यात् पराधीनं सम्बन्धोन्यस्य वा कथम् ।
'योग्यवेधावस्थानात्।
न च सम्बन्धस्त्रिप्रमाणक इति सपनाह वा न वाचकास्तेन वाच्यवाचकसम्बन्धस्यावृत्तिर्वणेषु निरर्थकत्वात् ववृतौ सम्बन्धस्य वाचकाङ्गत्वं स्यात्।
सम्बन्धिभ्यां सम्बन्धस्य भेदात्।
यत्सम्बन्धाभ्यां (?) मदन मोपलम्यते तत्ततो नान्यत् यत् दृश्यं नोपलभ्यते नास्ति।
तत्सम्यत्वरहितः सम्बन्ध इत्यत्राह।