________________
. . असंवेदनधिता ___e. विज्ञप्तिमात्रताचिन्ता
(१) अर्थसंवेदनचिन्ता -
क. अर्थसंविद् इदानीं यो गा चारो वेद्यवेदकभावमपश्यन् सौत्रान्ति कं पृच्छति।
कार्थसंविद् काऽर्थस्य संवित् ज्ञानमुच्यते। अत आह (1)
यदेवेदं प्रत्यक्षं प्रतिवेदनम् । यदेवेदं प्रत्यक्षमनुभवसिद्धं प्रतिवेदनं नीलाद्याकारेण प्रतिनियतं वेदनं प्रतिसन्ताननियतं वा सैवार्थसंविदुच्यते। . तदर्थवेदनं केन ताद्रूप्याद् व्यभिचारि तत् ॥३२०॥
ननु तत् प्रतिनियतं वेदनमनुभूयमानमर्थस्य वेदनं शेन हेतुनोच्यते स्वप्रका-... शात्मकत्वात् स्व वेदनमेव तद्युक्तं नार्थवेदनं । तस्य सर्ववा परोक्षस्वात् ताडू- . प्यादर्थसरूपत्वात् ज्ञानमर्थवेदनमिति चेत् । तदर्थसारूप्यन्यभिचारि, द्विचन्द्र केशोण्डूकज्ञानाद्याकारस्यार्थमन्तरेणापि भावात् । (३२०)
अथ सोनुभवः कास्य अथानुभाव्याभावे सोऽनुभवः प्रत्यात्मवेद्योऽस्य ज्ञानस्य न कर्मणि व्यवस्थापनीयः। न हि कर्मरहिता क्रिया क्वचिदस्ति। अत्राह (1)
तदेवेदं विचार्यते। यदुच्यते व्यवहर्तु भिरिदमनेनानुभूयते इति तवेवेदमस्माभिविचार्यते। ज्ञानं स्वप्रकाशमुपलभ्यते प्रकाशश्चोच्यत इत्ययुक्तं।
42b
१ अन्तर्बहिस्ता दूषिता(1) प्रमाद्वय प्रमेव विध्यादुक्तं प्रत्यक्षलक्षणञ्च। सौत्रान्तिकप्रमाणं सारूप्यं बाह्योर्थः प्रमेयोधिगतिः फलं व्यवस्थाप्याधुना विज्ञप्ती प्रमाणफलव्यवस्था निर्विविक्षुः "स्वसम्वित्तिः फलवान तद्पो हार्थनिश्चय" इति सम्वित्तिं व्याख्यातुमाह सौत्रान्तिकं ।
'अतिव्याप्या।
