Page Text
________________
१०४
प्र० वा. वृत्तौ (१ परिच्छेदः) द्वयक्षयार्थ यत्ने क्रियमाणे कर्मलये व्यर्थः श्रमः। तृष्णाक्षयमात्राज्जन्माभावसिद्धेः सदपि कर्मानुपयुक्तमित्यलं तत्क्षयप्रयासेन । न च कर्मक्षयः प्रति पक्षाभावात् शक्य इत्युक्तं।
(ख) अक्षीणकर्मणो न मोक्षः सन्तापक्लेशोपभोगात् पूर्वार्जितकर्मक्षयोऽपरस्य चाकारणं ततो मुक्तिरित्यपि मोहः। (२७६) तथाहि (1) - फलवैचित्र्यदृष्टश्च शक्तिभेदोऽनुमीयते ।
कर्मणां तापसंक्लेशात् नैकरूपात् ततः क्षयः ॥२७७॥ कर्मणां फलवैचित्र्यस्य' नानागत्युपभोग्याने कविधोपकरणसाध्यविविधसुखदुःखोपभोगप्रकारस्य दृष्टेश्च शक्तिभेवः सामर्थ्यनानात्वमनुमीयतेऽतो नानाप्रकारफलजननसामर्थ्यात् का रणादेकरूपात् फलात्तापसंक्लेशान कर्मणां क्षयः। (२७७)
सर्वेषां कर्मणां ताप एव फलमिति चेत्।। '. फलं कथञ्चित् वजन्यमल्पं स्यान्न विजातिमत् । . अथाऽपि वपसःशक्त्या शक्तिसङ्करसंक्षयैः ॥२७८॥
तस्य कर्मणो जन्यं फलं कम्बित् जुगुप्सादिभिरल्पं स्यात् न तु विजाति20a मत् । दानं दत्त्वा हिंसित्वा वा जुगुप्सु'स्तयोः फलमल्पीयोऽनुभवति । कारणता
न वापादानात् । न तु शुभस्यदुःखमशुभस्य वा सुखं फलं भवितुमर्हति । अथापि तपसः शक्त्या शक्तिसंकरेण तापक्लेशमात्रफलेन तानि हीयन्ते। तपःशक्त्या कर्मणां संक्षयेण वा जन्माभावः । (२७८)
सत्यां तृष्णायां। २ दिगम्बरस्य। भोगाभोगरोगारोग्यादिः। "उत्पित्सुश्लोकावताराय परमतं लिख्यते। स्यादेतत् (1) तृष्णा हि कर्मनिवानं तस्याश्च मार्गात् क्षयो निदानिनोपि कर्मणः क्षयात् त्वयापि कर्मणां भय एवेष्टः। येपि दोषविरोधिन उपाया नैरात्म्यवर्शनलक्षणा इष्यन्ते। दोषनिदानं तृष्णान्ते उपनन्ति । असत्यां तृष्णायां अनागतदोषानुत्पत्तिः। उत्पित्सुदोषनिर्घाताते शाला। अनेन चातीतकर्मनिदानतृष्णादिवाषको न भवत्येव मार्गस्तदुत्पत्तिकाले तस्याभावादेवेत्यसिद्विरुक्ता परे(र:?)। यवगोधूमाद्यनेकबीजेष्वनेकाउकुरवत् ।
क्षेत्रासंस्कारेल्पफलवत्।
| SR No. | 002419 |
| Book Title | Pramanvarttikam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rahul Sankrutyayan |
| Publisher | Allahabad Law Journal Press |
| Publication Year | |
| Total Pages | 610 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 11 MB |