________________
रेवा
( ५६ )
( श्वयतेरितो लोपो ङे ) अश्वत् ॥
(सुबोधिनी) - श्वयतेरितो लोपो ङे । श्वयतेरिकारस्य लोपः स्यात् ङप्रत्यये । अश्वत् ॥ ( श्वयते द्वित्वं वा एरलोपः ) अशिश्वियत् ॥ घस्ले अदने । घसति । घसेत् । घस्ता । घत्स्यति । अघत्स्यत् ॥ इति पप्रक्रिया ॥ (सुबोधिनी ) - श्वयतेर्डे द्वित्वं वा एरलोपः । श्वय्र्वा द्वित्वं भवति इकारस्य लोपाभावश्च ङे परे । नुधातोरितीय् । अशिश्वियत् । इते सुबोधिन्यां पप्रक्रिया ॥ (तत्त्वदी०)—श्री विद्यानगरस्थायिलोकेशकरशर्मणा । कृतायां दीकायां हि परस्मैपदपूरणम् ॥ इति तच्वदीपिकायां पप्रक्रिया ||
एध वृद्धौ ॥ धते । एधांच
(सुबोधिनी ) - एध वृद्धौ ॥
( तत्त्वदी० ) - एध वृद्धाविति ॥ अकारोऽनुदात्त आत्मनेपदार्थ: ॥ ( आमो वसोर्नात्कर्तरि ) एधामास । एधां भूव । ऐधिष्ट । ईक्ष दर्शनाङ्कनयोः । ईक्षांचक्रे । ऐक्षिष्ट | tara ant । ष्वष्कते । ष्वष्किर्षाष्ट । अष्वष्किष्ट । वेष्ट वेष्टने । विवेष्टे | वेष्ट चेष्टायाम्। अचेष्टिष्ट । ऋज गतौ स्थैर्ये च । अर्जते । आनृजे । आर्जिष्ट । ष्वञ्ज परिष्वङ्गे । स्वजते ॥
सिद्धान्तचन्द्रिका |
Phot पार
[ आख्याते भ्वादयः ]
( सुबोधिनी ) - आमो भ्वसोर्नात्कर्तरि । आम्प्रत्यः न्तात्परयोर्ध्वसोः कर्तआत्मनेपदं न भवति । भावकर्मणोस्त्वात्मनेपदमेव । न मधातुष्वष्कष्ठिवामिति सत्वाभावः। ष्वष्कते ॥ आनृजे इत्यत्र द्वित्वम् । हसादिः शेषः रइत्यत्वम् । आवोरित्यात्वम् । नुगशामिति नुक् ॥ ष्वञ्ज परिष्वङ्गे । परिष्वङ्ग आलिङ्गनम् । अपि रचेति नलोपः ॥
(तत्त्वदी०) - नात्कर्तरीति ॥ आत् आत्मनेपदम् । कर्तरीत्युक्ते विादात्मनेपदमेव ।। ष्वष्केति॥नामधातुष्वष्कष्टिवामिति सत्वनिषेधः ॥ आनृजे इति ॥ द्वित्वं हसादिः शेषः र इत्यत्वम् । आम्वोरित्यात्वम् । नुगशामिति नुक् ॥
( स्वजतेर्णादेव कित्त्वम् ) सदिस्वञ्जलिटि परस्य न षः । परिषस्वजे - परिषस्वजे । स्वङ्क्षीष्ट । स्वता । स्वङक्ष्यते । अस्वङ्क्त, अस्वङ्क्षाताम् । पर्यष्वक्त- पर्यस्वक्त । त्रपूषू लज्जायाम् । त्रपते । त्रेपे । ऊदितो वा । त्रपिषीष्ट - त्रप्सीष्ट । अत्रपिष्ठ-अत्रप्त ।। तिपृ तेपृ ष्टिपृ ष्टेट क्षरणे । तेपते । तितिपे । तिप्सीष्ट । अतिप्त ॥ तेपृ ।
१--नाऽयं सर्वत्रेति लक्ष्यानुसारिणी व्यवस्था, यत्र लिङ्गं वचनं चास्ति त्रैवास्य प्रयोगः ॥