Page Text
________________
(४०)
सिद्धान्तचन्द्रिका। [ आख्याते भ्वादयः ) ये। अनपियकारे परे पूर्वस्वरस्य दीर्घःस्यात ।क्षीयात् । अक्षैषीत्।। तुम्प हिंसायाम् ॥
(सुबोधिनी )-ये-अनपि यकारे परे पे ॥ से दीर्घ इ यतो दीर्घ इति अनपीति चानुवर्तते ॥ अनपि ये किम् । चिनुयात् । संज्ञापूर्वकर। विधेरनित्यत्वाद्वात्र न दीर्घः ॥ क्षि निवासगत्योरिति तौदादिकः ॥
(तत्त्वदी०)-ये इति ॥ दीर्घस्तु से दीर्घ इत्यतोऽनुवर्तते । सप्त मीनिर्देशात्पूर्वस्थेति लभ्यते । वकारस्तु प्रत्ययस्यैव प्रकरणत्वात् तेनेयाजेत्यादौ नातिप्रसंगः । वानुवृ विस्थया वा ॥
(प्रात्तम्पतेः सुट गवि कर्तरि) प्रस्तुम्पति गौः । अद्वित्वव्यव१. २६ धानेऽपि सुट । प्रास्तुम्पत् । प्रतुस्तुम्पीओअपनयने । ओणांच
कार । वन षन संभक्तौ । ववनतुः । अवानीत्-अवनीत् । सेनतुः॥ (सुबोधिनी )-प्रात्तुम्पतेः सुट गवि कर्तरि ॥ प्रा पसर्गात् परस्य तुम्पतेः सुट् स्यात् गौः कर्ता चेत् । ऋसंयोगान्नेति लिटः कित्त्वा वात् नस्य लापान । तुतुम्पतुः । आशिषि नो लोपं इति नलोपः । तुप्यात् । विसपा निर्देशात् यङ्लुकि सुट् न । प्रतोतुम्पीति ॥ओ” अपनयने । अपनयनं दूरीकरणम् ॥ वन पन संभक्तीवन शब्दे च। संभक्तिर्भजनम् ॥
(जनसनखनामात्वमनिटि से कृिति झसे यादौ क्िित वा) सायात-सन्यात् । असनीत-असानीत ॥ चमु अदने ॥ (सुबोधिनी )-जनसनखनामात्वमनिटि से क्ङि त झसे यादौ
क्ङिति वा ॥ जन जनने जुहोत्यादिः जनी प्रादुर्भाव दिवादिः । उभयोग्रणम् । एषामात्वं स्यात् अनिटि सप्रत्यये किति ङिति झसे च यकारादौ किति व से परे । सिषासति ।।
(ष्ठिवुक्लम्वाचमा दीर्घोऽपि) आचामति । अङ् किम् । चमति । विचमति । चेमतुः । अचमीत् । प्ठिवु निरसने । " (सुबोधिनी)-ष्ठिवुक्तम्वाचमां दीर्घोऽपि॥ एषांदीर्घः स्यात् अप्रत्यये । ष्ठित्रु निरसने । निरसनं थूत्करणम् ।
(नामधातुष्वष्कष्ठिवां सत्वं न ) प्ठीवति । (सुबोधिनी)-नामधातुष्वष्कष्ठिवां सत्वं न ॥ व गतौ। नामधातारुदाहरणानि । षट् दन्ता अस्येति षोडन् तमाचष्टे नानो जिडित करणे इति जिप्रत्यये टिलोपे च षोडयति षण्डमाचष्टे करोति वा षण्डयति । नाम्नो य इति यप्रत्यये षण्डमिच्छतीति षण्डीयति ॥ कटे वर्षावरणयोः । वर्षों वृष्टिः। आवरणमाच्छादनम् ॥
| SR No. | 002415 |
| Book Title | Siddhant Chandrika Uttararddham |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kshemraj Shrikrishnadas Shreshthi |
| Publisher | Kshemraj Shrikrishnadas Shreshthi |
| Publication Year | 1850 |
| Total Pages | 372 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 12 MB |