Page Text
________________
[ हसान्तनपुंसकलिंगाः] टीकाद्वयोपेता। यन्ति -यकानि । यका-यकता, यकायाम्-यकायाम् ॥ एवं शरुत् ॥ ददत, ददती, ददति-ददन्ति ॥ एवं जायदादयः ॥ तुदत् ॥
(सुबोधिनी)-सयङन्तस्य शौ नुम्न ॥ सश्च यङ् च सयडौ सयङावन्ते यस्य स सयङन्तस्तस्य सयङन्तस्य नाम्नो नुम् न शौ परे ॥ बभिदि ॥ चेच्छिद्यते इति चेच्छित् । शौ चेच्छिदि ॥ सप्रत्ययान्तस्य शौ पिपठिषि ॥ "जायन्ते नव सौ तथाऽमि च नव भ्याभिस्भ्यसां संगमे षट्संख्यानि नवैव सुप्यथ जसि त्रीण्येव तद्वच्छसि ॥ चत्वार्यन्यवचस्सु कस्य विबुधाः शब्दस्य रूपाणि तज्जानन्तु प्रतिभाऽस्ति चनिगदितुं पाण्मासिकोऽत्रावधिः ॥ १॥" राजसभायामिति श्लोकः केनचित् कविनोक्तस्तदा कश्चित्पण्डितः श्लोकद्वयेन तदुत्तरमाह । श्लोकः। "गवाक्शब्दस्य रूपाणि क्लीवेऽर्चागतिभेदतः ॥ असंध्यगागमाल्लोपैर्नवाधिकशतं मतम् ॥१॥" व्याख्या। गवाक्शब्दस्य रूपाणि अर्चागतिभेदतः पूजागत्यर्थभेदेन नवाधिकशतं बोध्यानि । विंशत्यायाः सदैकत्वे सर्वाः संख्येयसंख्ययोः' इत्युक्तत्वादेकत्वं शते॥ अश्चर्गतौ नस्य लोपः। पूजायां तु नेत्याशयः । कीदृशम् । असंध्यगागमाल्लोपैर्मतं गोरग् वेत्यगागमेन गार्वेति प्रकृतिभावाल्लोपाभ्यां वाऽऽचार्याणां मननविषयीभूतम् ॥१॥ उक्तसंख्यामाह। स्यममुप्सु इति ॥ प्रत्येक स्यम्मुप्सु नव रूपाणि स्युः। भादौ षट्क षट् । जशूशसास्त्रीणि । शेषे दशके प्रत्येकं चत्वारि । इति नवाधिकशतं रूपाणि त्वं विभावय जानीहि । शसे चपस्येति वार्तिकमनाश्रित्योक्तम् । अन्यथा त्रीणि रूपाणि वर्द्धन्ते इत्यर्थः ॥२॥ गामञ्चतीति विग्रहे क्विप गतौ नोलोप इति नलोपःगो अच् सि इति स्थिते अगागमे चोः कुरिति कुत्वम् । गवाक् १ गवाग २ प्रकृतिभावे गोअक् ३ गोअग ४ अल्लोप गोक् ५ गोग ६ पूजायां नस्य कुत्वेन ङः। गवाङ्७ प्रकृतिभावे गोअङ्८ लोपे गोङ् ९ । अम्यप्येतानि रूपाणि । औ परतः अचेरित्यल्लोपे गोची १ पूजायां तु गवाञ्ची २ गोअञ्ची ३ गोञ्ची ४ । शौ नुमयम इति नुम् । गतिपूजनयोस्त्रीण्येव सादृश्यात् । गवाश्चि १ गोआश्चि २ गोश्चि ३ । टापरतः अचेरित्यल्लोपः। गोचा १ पूजायाम् गवाञ्चा २ गोअञ्च( ३ गोवा ४ । भ्यामि गवाग्भ्याम् १ गोअग्भ्याम् २ गोग्भ्याम् ३ पूजायाम गवाभ्याम् ४ गोअभ्याम् ५ गोभ्याम् ६। भिसि पर गवाग्भिः १ गोअगाभिः २ गोग्भिः ३ पूजायाम् गवाभिः ४ गोअभिः ५ गोङ्भिः६ । उपरतः अचेरित्यल्लोपः। गोचे १ पूजायाम गवाञ्चे २ गोअञ्चे ३ गोश्च ४। भ्यामि प्राग्वत् । भ्यसि गवाग्भ्यः १ गोअग्भ्यः २ गोग्भ्यः ३ पूजायाम् गवाङ्भ्यः ४ गोअङ्भ्यः ५ गोभ्यः ६ ङसौ गोचः १ पूजायाम् गवाञ्चः २ गोअञ्चः३ गोञ्चः ४ । भ्यामि भ्यसि च प्राग्वत् । ङसपरतो ङसिवत् । ओसि गोचोः१ पूजायाम् गवाञ्चोः २ गोअञ्चोः ३ गोञ्चोः ४ । आमि गोचाम् १ पूजायाम् गवाञ्चाम् २
| SR No. | 002369 |
| Book Title | Siddhant Chandrika Purvarddham |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsharma Pandit |
| Publisher | Kshemraj Krishnadas |
| Publication Year | 1800 |
| Total Pages | 372 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 12 MB |