Page Text
________________
[ स्वरान्तस्त्रीलिंगाः] टीकाद्वयोपेता। (१०९) योरिवोवर्णयोरियुवौ भवतः स्वरादौ ॥ स्यादौ किम् । रूयर्थम् । वर्थम् ॥ धौ हस्व इति ह्रस्वे हे स्त्रि ॥ __ (तत्त्वदी० )-स्त्रीभ्रुवोरिति ॥ अधातुत्वात् य्वोरित्यतदप्राप्तौ विधिरयम् । यत्ववत्वयोरपवादोऽयम् ॥ स्यादौ किम् । स्यर्थम् । भ्वर्थम् ॥ अत्र य्बोरित्यनुवर्तते । अनेकवर्णत्वासर्वादेशबाधनाय ।।
(वाऽम्शसि ) अमि शसि च परे स्त्रीशब्दस्य वा इय् भवति ॥ स्त्रियम्-स्त्रीम् । स्त्रियः-स्त्रीः। स्त्रियाम् । स्त्रीणाम् । स्त्रियमतिक्रान्तोऽतिस्त्रिः। अन्यार्थे अतिस्त्रियौ । " एओनाभावौत्वनुभिः पूर्वस्थैः पुंसि बाध्यते । क्लीबे नुमा च स्त्रीशब्दस्येय् त्वयेत्यवधार्यताम् ॥” अतिस्त्रयः। हे अतिस्ने । अतिस्त्रियम्-अतिस्त्रिम्, अतिस्त्रियौ । अतिस्त्रियः-अतिस्त्रीन् । अतिस्त्रिणा । अतित्रये । अतिस्वेः, अतिस्त्रियोः, अतिस्त्रीणाम् । अतिस्त्रौ, अतिस्त्रियोः, अतिस्त्रिषु । "ओस्यौकारे च नित्यं स्यादम्शसोस्तु विभाषया । इयादेशस्तु नान्यत्र स्त्रियाः पुंस्युपर्जने ॥” क्लीबे तु नुम् । अतिस्त्रि, अतिस्त्रिणी, अतिस्त्रीणि । अतिस्त्रिणा । अतिस्वये-अतिस्त्रिणे । अतिस्रः-अतिस्त्रिणः। अतिस्रः-अतित्रिणः, अतिस्त्रियोः-अतिस्त्रिणोः अतिस्त्रीणाम् । अतिस्त्री, अतिनिणि ॥ वृणां नपुंसके धौ गुणो वा वक्तव्यः। हे अतिने हे अतिस्त्रि॥ स्त्रियां तु प्रायेण पुंवत् । अतिस्त्रिः अतिस्त्रियौ,अतिस्त्रयः । शसि अतिस्वीः। अतिस्त्रिया । इदुद्भयाम् । अतिस्त्रिय--अतिस्त्रये । अतिस्त्रियाः-अतिस्त्रेः । अतिस्त्रियाः-अतिस्रः; अतिस्त्रियोः, अतिस्त्रीणाम् । अतिस्त्रियाम् । अतिस्त्रौ ॥ श्रीः, श्रियौ, श्रियः। हे श्रीः ॥
(सुबोधिनी)-वाऽम्शसि । पूर्वेण नित्ये प्राप्ते विकल्योऽयम् । कचिदेकदेशोऽप्यनुवर्तते इति स्त्रीभुवोरित्यतः स्त्रीशब्दस्यानुवृत्तिः॥ डिन्तामडित्यट। स्त्रियै। आमि स्त्रियास्तु नित्यमिति वक्ष्यमाणेन नुट् । स्त्रीणाम् । डौ स्त्रियां योरित्याम् । स्त्रियाम् । गौणे तु स्त्रियमतिकान्तः पुमान् अतिस्त्रिः । अन्यार्थे इति ह्रस्वः॥ एओनेत्यादि। एओनाभावौत्वनुभिः पुंसि स्त्रीशब्दस्य इय् बाध्यते इति त्वयाऽवधार्यतां ज्ञायताम् । एश्चआश्च नाश्च ते एओनाः एओनानां भावःएओनाभावः एओनाभावश्च औत्वं च नुट् च ते एओनाभागैत्वनुटस्तैः । एओजसि डितीत्येत्वौत्वे । टानाऽस्त्रियामिति ना। डेरौ डिदित्यौत्वम् । नुडाम इति नुट् । कीदृशैः । पूर्वस्मिन् तिष्ठन्तीति पूर्वस्थास्तैश्च ।।
Til
| SR No. | 002369 |
| Book Title | Siddhant Chandrika Purvarddham |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsharma Pandit |
| Publisher | Kshemraj Krishnadas |
| Publication Year | 1800 |
| Total Pages | 372 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 12 MB |