________________
5
10
15
20
25
१५४
न्यायमञ्जय
प्रयुज्यमानमप्येतद् बालिशेन हि केनचित् । अनन्वितार्थमेव स्याद् दशदाडिमवाक्यवत् ॥
तस्मादन्वितानामेवाभिधानं युक्तम् ।
अन्विताभिधानवादे शङ्का, तत्समाधानञ्च
आह,
अङ्गुल्यग्रादिवाक्येषु कथं तव
उक्तानामपि संसर्गे कथं तव समन्वयः ?
उच्यते,
आह,
समन्वयः ?
नन्वत्र
उपेयते ।
योग्यताभावादसंसर्ग आकाङ्क्षादित्रयाधीनः संसर्गे हि मयेष्यते ॥
उच्यते,
मयापि योग्यासन्नादिसंसृष्टस्वार्थंवाचिता । पदानां दर्शिता सा च तेषु नास्तीत्यनन्वयः ॥ आह, अन्विताभिधानवादी हि भवान् । ततश्च, भवतोऽनभिधानं स्यादन्वयासम्भवादिह । अहन्त्वभिहितान्वयवादी । तेन,
मम ह्यनन्वितत्वेऽपि नाभिधानं विरुद्धयते ।
उच्यते,
कथं मीमांसकेनापि भवता सूक्ष्मदर्शिना । नाद्यापि शब्दव्यापारः सुस्पष्टधारितः ॥ प्रकाशकत्वं शब्दस्य व्यापारो हि निसर्गतः । पुंसस्तु गुणदोषाभ्यां तस्मिन् सदसदर्थता ॥ क्रियाकारकसंसर्गबुद्धिरन्यापि तादृश्येवायथार्था तु बुद्धिप्रमादतः ॥ तदुक्तम् “प्रमाणान्तरदर्शनमत्र बाध्यते” इति ।
शब्दजा ।
[ षष्ठम्
