Page Text
________________
सन्न माधुद्धिः] संस्कारप्रकरणाम् । इति । अथेति । ओजाब्दे विषमवर्षे वा कर्णवेधः प्रवासः । सूर्यक्ले सतीममि ध्येयम् । यदाह राजमार्तडः-भऽनुकूले शशिनि प्रशस्ते ताराबले चंद्रविवृद्धिपक्षे । अयुग्मवर्षे शुभदं शिशूनां कर्णस्य वेधं मुनयो वदति ॥' इति । मन्त्र कर्णस्येत्येकवचनं ग्रहैकल्बाधिकरणन्यायेन विवक्षितं, तेन द्वयोरपि कार्यामोर्वेधः । विषिण्वति । श्रवणधनिष्ठापुनर्वसुचित्राजुराधासुगरेवत्यधिनीला हस्सनक्षत्रैर्दशभिरुपलक्षिते काले कर्णवेधः प्रशस्तः । उक्तं हि श्रीपतिना'पोष्णवैष्णचकराश्विनचित्राघुष्यवासक्युनर्वसुमैत्रैः । बैंदकैः श्रवणवेधविधान निर्दिशति मुनयो हि शिशूनाम् ॥' नारदेनापि 'चित्रादित्याश्विविष्पवयरबिमिनक्सूडुषु । समृगेज्येषु बालानां कर्णवेधकिया हिता ॥' इति । गर्गेपोजारामयमप्युक्तम्-'पुष्ये धनिष्ठास्वदितौ हरीदुत्वाष्ट्रे करेंऽत्ये तिसपूत्तरासु। इसे समैनेऽप्यथ कर्णवेधो नेष्टाश्च सर्वेऽष्टमराशिसंस्थाः ॥' इति । भत्रैविसको त्रिकाल्पः। अत्र जन्मनक्षत्रनिषेधः सर्ववादिसिद्धः । तदुक्तं दीपिकायाम्--- "जन्मनक्षत्रगश्चंद्रः प्रशस्तः सर्वकर्मसु । औरभेषजमादायकर्तनेबुनिवर्जयेत् ।। 'कृती छेदने' इति धात्वर्थानुसारस्कर्तनकाशन कर्णक्यो विवक्षितःसमान मर्यते-'जन्मनि मासि विवाहः शुमको जम्मक्षजन्मराश्मोन । मछुमं पति गः श्रुतिवेधक्षौरयामासु ॥' इति ॥ २४ ॥ भथ कर्णवेधे लग्नशुद्धिं प्रहर्षिण्याह
संशुद्ध मृतिभवने त्रिकोणकेंद्र
न्यायस्थैः शुभखचरा कीज्यलये । पावाख्यैररिसहजायमेहसंखै
लग्नस्थे त्रिदशगुरौ शुभावहः स्यात् ॥ २५॥ संशुद्ध इति ॥ मृतिभवनेऽष्टमस्थाने संशुद्धे सर्वग्रहवर्जिते सति । यदाह जगन्मोहने वसिष्ठः-'न कश्चिदिष्टोऽष्टमराशिसंस्थस्तिथिद्वयं चावम'संज्ञकं च' इति । अत्र विहितलमानि प्रयोगपारिजाले नारदेनोक्तानि-- "वृषभे मिथुने मीने कुलीरे कन्यकासु च । तुला चापे तु कुर्वीत कर्णवेधं शुभर्द्धये ॥ मेषश्च मकरश्चैव मध्यमौ गुरुणोदिती । सिंहवृश्चिककुंभाश्च अधमस्वाद्विचर्जिताः ॥' इति । अत एबोकं वराहसंहितायाम्-'लाभे कृतीये च शुभैः समेते क्रूरैविहीने शुभराशिलग्ने । वेध्यौ तु कौँ त्रिदशेज्यलमे इति । शुभाश्चंद्रबुधगुरुशुक्राः तेषां राशयः कर्कमिथुनकन्याकृषतुलाधनुर्मानातेषामन्यतमे लग्ने क्रूरैर्विहीने सतीत्यर्थः । ग्रंधकृद्दीपिकाकारमतमाश्रित्याहक्रमीति । कवीज्ययोर्लग्ने वृषतुलाधनुर्मीनानामन्यतमे लग्ने सति त्रिकोण९५ केंद्र १।४।७।१० घ्याय ३।११ स्थितैः शुभग्रहैस्तथा पापाख्यैर्ग्रहैररिसहजायगेहसंस्थैः षष्ठतृतीयैकादशस्थानस्थितैरुपलक्षिते तथा लग्नसंस्थे त्रिदशगुरौ सति कर्णवेधः शुभावहः शुभकारकः स्यात् । उक्तं च दीपिकायाम्
| SR No. | 002342 |
| Book Title | Muhurt Chintamani |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Narayanram Acharya |
| Publisher | Nirnaysagar Press |
| Publication Year | 1945 |
| Total Pages | 484 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |