________________
स्याद्वादबोधिनी - १५६
* अन्वयः - नित्यवादे, ये, एव, दोषाः, विनाशवादे अपि (ते) समस्ताः एव ( दोषाः ) किल । (हे जिन ! ) परस्पर ध्वंसिषु कण्टकेषु, ते प्रधृष्यं, जिनशासनं जयति ।
स्याद्वादबोधिनी - स एवेति । नित्यवादेऽर्थात् नित्यैकान्तवादे ये दोषाः प्रनित्यैकान्तवादिभिः बौद्धः प्रदर्शितास्ते एव दोषाः अर्थक्रियानुपपत्यादयः क्षणिकवादिमते ( अनित्यैकान्तवादिमतेऽपि ) सन्त्येवेतिदाढय सूचयितु निश्चायक किल शब्दप्रयोगः ।
नित्यैकान्तवादिनां मते सर्वं नित्यं सद्रूपत्वात् । क्षणिक पदार्थानां भूत-भविष्यद् वर्त्तमानेषु काप्यर्थक्रिया-कारितानैव भवितुमर्हति ।
यतो हि 'स्वप्रयोजनोत्पत्तौ विरोधात्' क्षणिकः पदार्थः स्थैर्यं क्षणादधिकं धारयितुं नैव शक्नोति । अतः क्षणिकवान् निवत्तोऽसौ नित्यत्वे सम्मिलति ।
अत्र प्रश्नोऽयं समुदेति यत् क्षणिक स्तावत् पदार्थः अस्ति' रूपो भवन् स्वकार्यं सम्पादयति । प्रभावरूपात्मको नास्ति रूपो भवन्वेति ? नाद्य: प्रथम क्षरणोत्पन्न द्रव्यं निर्गुणं निष्क्रियञ्च तिष्ठतीति सिद्धान्तित्वात् । नापि द्वितीयोऽसत् भावे नास्तिरूपेण नैव प्रयोजन सिद्धिः । एवं
