________________
महाभाष्य के टीकाकार १८. केषांचित् वर्णोऽक्षरम्, केषाञ्चित् पदम्, वाक्यं च ।
११।१। १६. एवं ह्यन्ये पठन्ति-वर्णो अक्षराणीति ।' ११६ । १२ ।
२०. यदेवोक्तं वाक्यकारेण वृत्तिसमवायार्थ उपदेश इति । तदेव श्लोकवातिककारोऽप्याह । ११६ १६२ ।
२१. इति महामहोपाध्यायभर्तृहरिविरचितायां श्रीमहाभाष्यदीपिकायां प्रथमाध्यायस्य द्वितीयमाह्निकम् । ११७ । ६२ ।
२२. नान्तः [पादमिति] पाठमाश्रित्येदमुपन्यस्तम्, न प्रकृत्यान्तःपादमिति । १४२ । ११० ।
२३. अयमेवार्थो वृत्तिकारेण दर्शित:-धात्वैकदेशलोपो धातुलोप १० इति ।..."एवं च केचिद् वृत्तिकारा धातुलोप इति किमर्थमिति पठन्ति । १४५, १४६ । ११२ ।
२४. प्रजापति यत्किचन मनसा दोधेत तदधीतयजुभिरेव प्राप्नोति तदधीतयजुषामधोतयजुष्ट्वं एतत्रिस्क्ते (एतं निरुक्तं) ध्यायेते वर्ण्यते । अयं हि तत्र व्याख्यानग्रन्थः-प्रजापति यत्किचन १५ मनसा ऽध्यायत् तदिति राप्तवानिति । १६५ । १२६ ।
२५. यदप्युच्यत इति अयं ग्रन्थोऽस्मादनन्तरं युक्तरूपो दृश्यते । १७५।१३५॥
२६. तत्कथमिवसमुदाये कार्यभाजिनि अवयवा न लभन्ते । १७५ । १३५।
२७. अस्मिस्तु दर्शने पाणिनिना मुखग्रहणं पठितमिति दृश्यते। चूर्णिकारस्तु भागप्रविभागमाश्रित्य प्रत्याचष्टे । १७६ । १३५ ।
२८. संवारविवाराविति । यथा चैते बाह्यास्तथा शिक्षायां विस्त. रेण प्रतिपादितम् । १८४ । १३४ ।
२६. प्रस्यां शिक्षायां भिन्त्रस्थानत्वात् ( ? भिन्नप्रयत्नत्वाद्) २५ नास्ति अवर्णहकारयोः सवर्णसंज्ञेति । १८४।१४४ ।
१. तुलना करो-व्याकरणान्तरे वर्णा अक्षराणीति वचनात् । महाभाष्यप्रदीप, अ० १, पा० १, प्रा० २॥
. यह किसी संहिता ग्रन्थ का प्राचीन व्याख्यान है। इस सारे उद्धरण का पाठ बहुत अशुद्ध है।
२०