________________
(११२)
अनेकार्थसंग्रहः सटोकः द्वितीया विभागः
आतञ्चनं स्याज्जवने प्रीणन प्रतिवापयोः । आवेशनं भूतावेशे प्रवेशे शिल्पिवेश्मनि ॥ १६९ ॥ आस्कन्दनं तिरस्कारे संशोषणसमीकयोः । आत्माधीनः सुते माणाधारे श्याले विदूषके ॥ १६२ ॥ आत्मयोनिः स्मरे वेधस्युदुवर्त्तनं विलेपने । अपावृतानुत्पत्तने स्यादुपासनमासने || १६३॥
कलनार्चितेषु तेषु ॥ १६० ॥ श्रतञ्चनं स्याज्जवने प्रीणन प्रतिवापयोः । तं गतौ । आतञ्चति यतभ्यते वा आतंचनम् । जवने वेगवति वाच्यलिङ्गः । तत्र यथा - आतश्चनं पंचशरस्य बाणं, सम्प्राप्य शीघ्रं भुवनं नयन्ति । प्रतिवापो द्रवद्रव्यस्य भाण्डात् भाण्डान्तरक्षेपः । तत्र प्रीणने च यथा - सुधारमा चनचंचदुखचंद्रांशुशुभ्रीकृतगण्डलेखा: । आवेशनं भूतावेशे प्रवेशे शिल्पिवेश्मनि ।
विश्य आवेश्यते अस्मिन्वा आवेशनं । भूतावेशे यथा - दपवेशनदुःस्थितस्य परमो मन्त्रस्वदीयं वचः । शिल्पवेश्मनि यथा - आवेशनानि विविशुः सहसैव सिंहाः || १६१ || आस्कन्दनं तिरस्कारे संशोषणसमीकयोः । आस्कंदद्यते - आस्कयतेऽस्मिन्वा आस्कन्दनं । तिरस्कारे यथा- एते इठास्कन्दनमन्तरेण, रणेषु योग्या न वहन्ति वाहाः । प्रापणेऽपि । तत्र संशोषणे च यथाग्रीष्मास्कन्दन जर्जरीकृततृणप्लोषाय दावानलः । समी के संग्रामे च यथाआस्कन्दने स्कन्दसमानसारः । शरैररीणां विजयं विधाय । आत्माधीनः सुते प्राणाधारे श्याले विदूषके । आत्मनोऽधीनः आत्माधीनः ॥ १६२ ॥ - आत्मयोनिः स्मरे वेषसि । आत्मा योनिरस्य आत्मयोनिः । पुंसि । स्मरे यथा-प्रहतमभ्युदयतमात्मयोनिम् । वेधसि यथा - संदर्शनं लोकगुरोरमोघं तंवात्मयोनेरिव किं न घत्ते । उद्वर्त्तनं विलेपने । अपावृत्तापत स्यात् । उद्वर्त्यते उद्वर्त्यतेऽनेन वा उद्धर्त्तनं विलेपनि - करणे वा अनट् । तत्र भावपक्षे यथा - उद्वर्त्तनं कारय कुंकुमेन ।