________________
तृतीयः काण्डः
(१३१)
वृहती क्षुद्रवार्ताक्यां छन्दोवसानभेदयोः । महत्यां वाचि वार्द्धान्यां वेल्लितं कुटिले धृते ॥२९॥ प्लुते वेष्टितं लासके रुद्धे स्त्रीकरणान्तरे । शकुंतो विहगे भासे श्रीपतिविष्णुभूपयोः ॥२९६।। शुद्धान्तः स्याद्रहःकक्षान्तरे राज्ञोऽवरोधने ।
संख्यावान्मितसुधियोः सरस्वानुदधौ नदे ॥२९७।। यिष्याम्यनन्तरम् । कात्न्यं सामस्त्यं । वार्तायां प्रकारे च यथा-किं वृतान्तैः परगृहगतैः ॥२९४॥ वृहती क्षुद्रवार्ताक्यां छन्दोवसानभेदयोः। महत्यां वाचि वार्द्धान्यां । वहति वृहती। द्रुहि वृहिमहिपृषिभ्यः कतृः (उ० ८८४ ।) अधातूदृदित इति ङीः । क्षुद्रवा की ओषधिः। दोनवाक्षराजातिः । यदाहवृहतीपंक्तिरेव च । वसनभेदो वैकक्ष्यं वासः। तत्र महत्यां च यथा-वृहतोवृहती श्रेष्टा । वाक् वाणो वा नी गलंतिका कंटकारिकायामपि । वेल्लितं कुटिले धते । प्लुते। वेल्लति स्म वेल्लितं । वायलिंगः। त्रिष्वपि यथा-कल्लोलवेल्लितदृषत्यरुषप्रहारैः ॥२९५।। वेष्टितं ल ला)सके रुद्ध स्त्रीकरणान्तरे । वेष्ट्यते स्म वेष्टितं । रुद्धे वायलिंगः । लसक ओषधभेदः। रुद्ध यथा - वेष्टितो विषवल्लीभिः कल्पगरिव राजते । स्त्रीणां करणान्तरं वात्स्यायनप्रसिद्धं । शकुंतो विहगे भासे । शक्नोति शकुंतः । शके रुतः । विहगः सामान्यपक्षी। भासः पक्षिविशेषः । द्वयोर्यथा-क्रीडाशकुंतमिव पंजरभाजमाजौ। श्रीपतिविष्णुभूपयोः। श्रियः पतिः श्रीपतिः। विष्णौ यथाउपालब्धेवोच्चैगिरिपतिरिति श्रीपतिमसौ। भूपे यथा-श्रियः पदं श्रीपतिरेव नान्यः ।।२९६॥ शुद्धान्तः स्याद्रहःकक्षान्तरे राज्ञोऽवरोधने। शुद्धो रक्षितोंऽतोऽस्य शुद्धान्तः । रहः कक्षान्तर