________________
(२६६)
अनेकार्थसंग्रहः सटीकः
काल: पुनः कृष्णवर्णे महाकालकृतान्तयोः ॥ मरणानेहसोः काली कालिकाक्षीरकोटयोः ॥४६७॥
तालगुरौ निवृत्यादौ । छले शक्तावपि च मंखः । अंशमात्रे यथा-चेतः कालकलामपि प्रकुरुते नावस्थिति तां विना । तालगुरौ यथा-त्रिकलश्चावपुटो मतो बुधैः । निवृत्यादौ शैवागमप्रसिद्ध शक्तिपञ्चके यथा - कलाभिर्भुवनैर्वापि तत्त्वैर्वापि विशेषतः । छले कूटे यथा-अन्यतो नय मुहूर्त्तमाननं चन्द्र एष सरले कलामयः। शक्तौ पदार्थात्मविशेषे यथा-वन्देमहि च तां वाचममृतामात्मनः कलाम् । कलिर्बिभीतके शूरे विवादेऽन्त्ययुगे युधि । कल्यते कलिः। पदि पठि (उ० ६०७) इति इ: । पञ्चस्वर्थेषु पुंसि । बिभीतके यथा-निष्पन्दस्य कले सूत्रस्थानदानाबिभीतकः। कलिद्रुमः परं नासीदासीत्कल्पद्रुमोऽपि सः। शूरो विक्रान्तः। विवादे यथा-भग्नो मानकलि: सहासरभसन्यावृत्तकण्ठग्रहम् । अन्त्ययुगे यथा-कलिः काल: स एकोस्तु कृतं कृतयुगादिभिः। युधि यथा-धनवानन्यतः कलिम् ।।४६६।। काल: पुनः कृष्णवर्णे महाकालकृतान्तयोः। मरणानेहसोः। कालयति कालः। कृष्णवर्णे गुणे पुंसि तद्वति वाच्यलिङ्गः । तत्र यथा-कालिन्दीजलकालकालियकुलक्रीडाविनाशैषिणा। महाकाले रुद्रे यथाकालः क्रीडति कालकूटकवलालावलीभूषणः । कृतान्ते यथा-काल: काल्या सह बहुकलः क्रीडति प्राणिशारैः । मरणे यथा-मन्दाकिनीतीरकुटीरकेषु चकार कालं नलभूमिपालः। अनेहसि यथा-विलम्बितफलैः कालं स निनाय मनोरथैः । काली कालिकाक्षीर (प्र. क्षार) कीटयोः। मातृभेदोमयोर्नव्यमेघपरिवादयोः । गौरादित्वाद् डीः । कालिका योगिनी तत्र
