________________
अनेकार्थ- कोषः सटीक :
*
पदानां भङ्गतो यो स्मिन्नाने कोर्थः प्रकाश्यते ॥ प्रदर्शनीयो नैवासौं तस्त्यानन्त्यप्रसङ्गतः ॥ ४ ॥ को ब्रह्मयात्मनि खौ मयूरेऽग्नौ यमेऽनिले ॥
..
कं शीर्षेऽप्सु सुखे खं खः संविदि व्योमनीन्द्रिये ५ चिञ्चरीके नीपे कश्मीरजन्मनि । प्रियङ्गौ चित्रहरणे पीतशालतराaft' ॥ अत्र हि प्रियक शब्दः चिञ्चरीकादिषु संज्ञारूपतया रूढ उक्तः । प्रिय एव प्रियकः इति तु स्वाथे के यौगिकतया वल्लभे वर्तमानो नोक्तः ॥ ३ ॥
(४)
*
अस्मिन् शास्त्रे rajsस्यैव शब्दस्य अनेकार्थता दश्यते न तु पदभङ्गेन श्लेषच्छायया तस्य आनन्त्येन दर्शयितुमशक्यत्वात् । यथा- 'नाकः स्वः खे' इति । अत्र अखण्डतया स्वर्गाकाश लक्षणेऽर्थद्वये नोकशब्द उक्तः न तु अविद्यमानसुखे, तत्र न अको नाकः इति पदभङ्गेन वर्तते नाकशब्द इति । तत्रैकस्वरं काण्ड मारभ्यते तत्रादौ कान्तः ॥ ४ ॥
को ब्रह्मण्यात्मनि खौ मयूरेऽग्नौ यमेऽनिले इति-कायति काम्यते वा कः " क्वचित् " ( ५/१/१७१/) इति ङः एषु सप्तस्वर्थेषु पुंसि । कं शीर्षेऽप्सु सुखे एषु त्रिषु क्लीबम् । दशस्वपि यथा- 'विश्व' कः सृजति प्रकाशयति कः कश्चैतदन्त नयेत् । कः स्थास्नुर्नहि को दहत्यभिमतः कः कस्य सख्यंधने । अर्थी कस्य जनः सकेन च शुचिः स्यात् कस्य मुख्याङ्गता प्रश्न स्फुटमर्थसंग्रहभृता केनोत्तर' दीयताम् ॥' "अथ खान्तः॥" खं स्वः संविदि व्योमनीन्द्रिये ' अश्नुते इति खम् "अशे डित्" इति * प्रत्य० भागतो X प्र० स्वसंविदि
