________________
(१५०) अनेकार्थसंग्रहः सटीका
-% D आत्मा चित्रो धृतौ यत्ने, धिषणायां कलेवरे ॥ परमात्मनि जीवेके हुताशनसमीरयोः ॥२५४॥ स्वभावेऽथेन ईशेऽथोन्नं क्लिन्ने दयापरे ॥ ऊष्माणस्तु निदाघोष्णग्रीष्माः शषसहा अपि ॥२५५।। इति साधुः । पुंसि । एकादशस्वर्थेषु । चित्ते यथा - तदपि न हरिणाक्षी विस्मरत्यन्तरात्मा । धृतौ सन्तोषे यथा-अवष्टभ्यात्मनास्मानं संसार त्यक्तुमर्हसि । यत्ने यथा-तथाहि शेषेन्द्रियवृत्तिरासां सर्वात्मना चक्षुरिव प्रविष्टा । धिषणायां बुद्धौ यथा-जगच्छरण्यस्य निराशिषः सतः किमेभिराशोपहतात्मवृत्तिभिः । कलेवरे परमात्मनि च यथा-यमक्षरं वेदविदुस्तमात्मानमात्मन्यवलोकयन्तम् । जीवे यथा-अयमात्मेव संसारः कषायेन्द्रियनिर्जितः । अर्के हुताशने समीरे च यथा - वर्तते जगदात्मना । स्वभावे यथा-न सन्ति याथात्म्यविदः पिनाकिनः ॥२५४॥ अथेन ईशेऽर्के । पति इनः । जीण्शीदी (उ०२६१) इति कित् नः ईशे वाच्यलिङ्गः । तत्र यथा - ननमहीनमहीनपराक्रमम् । अर्के यथा-यजतां पाण्डवः स्वर्गमवत्विन्द्रस्तपसि नः । अथोन्नं क्लिन्ने दयापरे । उन्दैप क्लेदने क्ते उन्नम् । वाच्यलिङ्गः । क्लिन्ने यथा-समुन्नमद्भि न समुन्नमद्भिः । ऊष्माणस्तु निदाघोष्णगोष्माः शषसहा अपि ऊषति ऊमा । मन् । चतुर्वर्थेषु पुसि । निदाघः स्वेदाम्बु तत्र यथा - निपीताध्वश्रमोप्मभिः । उष्णे यथा-स्मृतसयौवनसोष्मपयोधरान् सतुहिनस्तुहिनस्तु वियोगिनः । ग्रीष्मे यथा सूक्ष्माण्युष्माणि वस्त्राणि श्रीखण्ड मौक्तिकस्रजः। शषसहेषु यथाकस्यापि न भवन्ति स्वा ऊष्माण इव योषितः । ॥ २५५ ॥ कर्मकारकभेदे स्याक्रियायाञ्च शुभाशुभे । क्रियते तदिति
