________________
द्वितीयः काण्डः
पिन्डो वन्दे जपापुष्पे गोलबोलेऽङ्गसिहयोः । .. कवले पिण्डं तु वेश्मैकदेशे जीवनायसोः ॥ १२१॥ बले सान्द्रे पिण्ड्यलाबखोस्तगरेऽपि च । पीडार्तिमर्दनोत्तं सकृपासु सरलद्रुमे ॥ १२२ ॥ षट् क्षणकालः तत्र यथा-ताडयते ताडयभानात् । गण्डदूर्वा श्वेतदूर्वाविशेषः ॥ ११८॥ नालं काण्डं तत्र यथा-आसेदुरुनाडिनि पुण्डरीके । गुणान्तरं चर्मरज्जुविशेषः । तत्र यथा-नाडिभिनाते युगम् । स्नायुः शिरा । तत्र यथा-पश्यैता रुचयः पतङ्ग दृषदा. मा नेय नाहिंधमाः । ततुवायोपकरणेऽपि । नीडं स्थाने.. खगालये । नीयते नीडम् "कुगुहुनी” इति कित् ड: । रथाने क्लीवे । खगालयः कुलायस्तत्र त्रिलिङ्गः । स्थाने यथा-स बद्धकक्षः परनीडपीडने । खगालये यथा-शाखाकम्पचलनगे निबिडयनीडेषु काकीकुलम् । पण्डः षप्ढे । पण्डते पण्डः । पणेर्वा "पञ्चमाड्डः" षण्ढो नपुंसकः तत्र यथा-पण्डश्चण्डरिरंसया। पण्डा बुद्धौ यथा-धर्म वेत्ति स पण्डितः । अत्र पण्डा वुद्धिविद्यतेऽस्येति पण्डितः । पाण्डुः कुन्तीपतौ सिते । पन्यते पाण्डुः “ पनेर्दीर्घश्च" (उ० ७६६) इति दुः । सिंते वाच्यलिङ्गः । कु तीपतो यथा-पोण्डोनन्दन नन्दनं वनमिदम् । सिते यथा-- पाण्डुच्छायात टरहतरुभ्रशिभिः शीर्णपणैः ।। १२०॥ पिण्डो वादे जपापुष्पे गोलबालेऽङ्ग-सिहयोः । कवले । पिण्डयते पिण्डन वा पिण्डः । वृदगोलकवलेषु स्त्रीपुंसः। जपापुष्पबोलसिंहषु पुसि । अङ्गं शरीरं तत्र 'क्लीबः । वृदे यथा-पिण्डीभूत स्मरस्य स्मितममरसरित् पुणीकं शशाङ्कः । गोले यथा-मृप्तिण्डोजलरेखयावलयितः सोऽप्ययं नम्वणुः । बोलः औषधम् । अङ्गे यथापिण्डेष्वनास्था खलु भौतिकेषु । सिहूं गन्धद्रव्यभेदः । कवले