________________
550
न्यायमञ्जरी पग'मोऽपि अभ्युपगमसिद्धान्त इति। न तु तद्विशेषणपरीक्षणमेव सामा नाधिकरण्यनिर्देशात् अभ्युपगमसिद्धान्त इति मन्तव्यं, परीक्षणस्य सिद्धा. न्ताश्रितत्वात् । तस्मात् तद्वि शेषपरीक्षणार्थ: अपरीक्षिताभ्युपगम' प्रौढवादिना क्रियमाण: अभ्युपगमसिद्धान्त इति सूत्रार्थः । इत्थमेव च तत्र तत्र प्रवादुकानां व्यवहारः॥
इमाश्च सिद्धान्तभिदाश्चतस्रः
न्यायप्रवृत्तेः प्रथमं निमित्तम् । प्रवर्तते नैव परीक्षकाणां अना श्रिता' न्यायकथा कदाचित् ।।
- इति प्रयोजनपरिक्षा -
न्यायावयवपरीक्षा] इह हि स्वयमवगतमर्थ अनुमानेन परस्मै प्रतिपादयता साधनीयस्यार्थस्य यावति शब्दसमूहे सिद्धिः परिसमाप्यते, तावान् प्रयोक्तव्यः । तमेव च परार्थानुमानमाचक्षते नीतिविदः ॥
[ परार्थानुमाननिराकरणपूर्वपक्षः] ननु ! नैव परार्थानुमानं नाम किंचिदस्तिः वक्त्रपेक्षया; श्रोत्रपेक्षया वा तदनुपपत्तेः॥
* तथा च परपक्षाभ्युपगमोऽपि स्वप्रौढिमसूचकः आवश्यक इति प्रयोजकत्व मस्तु पञ्चम्यर्थः।
-
मो-ख,
वि-ख,
श्रया-खः