________________
467
नवममाह्निकम्
[जीवाज्ञानवादः] तत् किं ब्रह्मण एवाविद्या? -न च ब्रह्मणोऽविद्या। यथा टेकमेव घटाद्यावरणोपहितभेदतया भिन्नमिव विभाति नभः-पटाकाशं घटाकाश मिति, तदावरणवशादेव च रजोधूमादिकलुषितमपि भवति, तदावरणविरतौ तु गळितकालुष्यमले तत्रैव परमे व्योम्नि लीयते तथै व 'जीवा' त्मानोऽपि अविद्याकल्पितभेदाः तत्कृतमनेकप्रकारकालुष्यमनुभवन्ति । तदुपरमे च परे ब्रह्मणि लीयन्ते इति ॥
. [अन्योन्याश्रयपरिहारः] ननु ! एवं सत्यप्पविद्यापरिकल्पित एष ब्रह्मजीवात्मविभागः । सा च जीवात्मनामविद्येत्युच्यते। तदेतदितरेतराश्रयमापद्यते-अविद्याकल्पनायां सत्यां जीवात्मानः, जीवात्मसु च सत्सु अविद्येति-भवत्वितरेतराश्रयम्। अविद्याप्रपंच एवायमशेषः। कस्यैष दोषः ?
यदि वाऽनादित्वमस्य परिहारो बीजाङकुरवद्भविष्यति। भव. द्भिरपि चायमनादिरेव संसारोऽभ्युपगतः। अविद्ययैव च संसार इत्युच्यते ॥
[ अविद्यानिवृत्त्युपायः] ननु! अनादेरविद्यायाः कथमुच्छेदः ? 'कि'मनादेरुच्छेदो न भवति • *भूमे रूपस्य। भवद्भिर्वा कथमनादिस्संसार उच्छेद्यते ?
ननु ! उपाये सत्यनादिरप्युच्छिद्यते। अद्वैतिनां कस्तदुच्छेदोपायः? अविद्यैवेति ब्रूमः। श्रवणमनन निध्या नादिरप्यविद्यैव । सा त्वभ्यस्य
*अनादेः कालात्-मृदि विद्यमान रूपं पाकानश्यति किल ॥
1 चा-ख,
वस-ख,
३ कथ-च
ध्या-ख.
