________________
321 सप्तममाह्निकम् यते? 'चित्रेण चित्रमुत्पादित मिति सर्वं रूपं स्यात्। सर्वो वा रसः । यद्वा न रूपं, न रसः, अन्यदेव किचद्वस्त्वन्तरं तत् स्यात् ।।
[कारणेषु वैलक्षण्यमपि तन्मते दुर्वचम् ] अथोच्यते-यद्यपि रूपरसादिसामग्री तत्सामनया एव जनिका*, तथापि क्वचित् किंचिदुपादानकारणं, इतरत्सहकारि कारणम्। तत्र रूपक्षणनिष्पत्तौ रूपस्योपादानकारणत्वात् इतरेषां च सहकारिकारणत्वात् न पदार्थसङकर इति–तदयुक्तम्-सर्वथा कारणत्वानपायात् ॥
[अस्मिन् पक्षे स्थैर्यापत्तिः] अपि च येन स्वरूपेण रूपस्य रूपं प्रत्युपादानकारणता, तेनैव यदि रसं प्रति सहकारिकारणता तदा पुनरपि रूपरसयोरविशेषः। अथान्येन रूपेण रूपस्य रूपोपादानता, अन्येन च रससहकारितेति, तहि स्वभाव भेदान्नानात्वम् , नानत्वे च स्थैर्यम् , असत्त्वं वेत्युक्तम्
अथ नास्त्यनयोः किंचिद्विरुद्धत्वं स्वभावयोः ।
कथं बौद्धगृहे जातस्त्वमेवमभिभाषसे ॥ भावानां परस्परपरिहारव्यवस्थितरुप त्वाद'स्त्येवैषां लाक्षणिको विरोधः ||
* न तु कार्यस्येति शेषः। अतश्च कार्ये सांकार्य नापादयितुं शक्यमित्य.भिमानः॥
करणाकरणादिविरुद्धधर्मयोगाद्धि क्षणिकत्वं साध्यते ॥ * लाक्षणिक:-तत्तदसाधारणधर्मविशेषकृतः ॥
__1 चि-ख,
2 स्वरू-च,
त्वम-ख.
21