________________
320
न्यायमञ्जरी प्रतिभासे स्थैर्यप्रसङगात् , एकसामग्रयधीनत्वपक्षस्य चासम्भवात् । सम्भवेऽवि वा ग्राह्यनियमनिमित्ताभावादिति।
[बहुभ्यो बहुसंभवदूषणम् ] अथोच्यते-किमनभ्युपगतपक्षोपमर्दनेन । 'ब'हभ्यो बहुसंभव इत्येष एव नः पक्षः। सन्तानवृत्त्या वर्तमाना पूर्वसामग्री सरूपामुत्तरसामग्रीमारभते। विजातीयकारणानुप्रवेशे तु विरूपामिति ॥
अथ केयं सामग्री नाम ? न 'समग्रेभ्यो भिन्ना, पृथगनुपलम्भात् । अव्यतिरेके तु समग्र एव सामग्री। तत्र पूर्वसमुदायेन उत्तरसमुदायारम्भ तदन्तर्गतं समुदायिनमे कमेक' एवोत्पादयेत् , एकं वा सर्वे संभूयेति ॥
तत्र आद्ये पक्षे सैवेयमेकस्मादेकोत्पत्तिरुक्ता स्यात् । सा च . प्रतिषिद्धा ।।
[ कार्यसांकर्यप्रसंगस्तन्मते] अथक क समुदायिनिष्पत्तौ सर्वसमुदायिनां व्यापारः-स तु क्रमेण वा, यैगपद्येन वा ? तत्र क्रमपक्षे क्षणिकत्वहानिः । ये हि तत्र पंचषास्स. मुदायिनः क्षणाः वर्तन्ते, ते एक तमुत्पाद्य पुनरपरमारभेरन्, पुनरन्य. मिति तावत्कालप्रतीक्षणादक्षणिकत्वम् ॥
अथ युगपदेव सर्वनिष्पत्तौ सर्वे व्याप्रियन्ते, तर्हि 'निकुरुम्बरूपमेव कार्यं नि'कुरुम्बरूपादेव कारणादुत्पन्न मिति, कारणविवेकनियमाभावात रूपरसादिप्रविभागो न स्यात्। इदं रूपं, एष रसः इति कथं निश्ची
* तस्यानुपदमेव दूषितत्वात् ।। * क्षणिकवादे नियामकत्वस्य दुर्वचत्वात् ॥
1 न ब-ख,
कं-ख,
कफल-ख.
नि-ख.
