________________
284
न्यायमञ्जरी ननु च स्वसन्ता'नेऽपि प्रमातृभेदाग्रहणं किं प्रमातुरेकत्वात् , उत ज्ञानानां कार्यकारणभावात् ? इति न निश्चीयते। ततश्च संदिग्धो व्यतिरेक:-यथा ज्ञानानां कार्यकारणभावो नास्ति, यथा च न तत्कृतोऽयं व्यवहारः, तथाऽनन्तरमेव सविस्तरं व क्ष्यामः। तस्मादिच्छादिकार्येण युक्तमेकप्रमात्रनुमानम् ॥
[ देहादेः इच्छाद्याश्रयत्वासंभवः ] ननु चाश्रितमिच्छादि देह एव भविष्यति। .
भूतानामेव चैतन्यमिति प्राह बृहस्पतिः ॥ उक्तं च मदशक्तिवद्विज्ञानमिति-उच्यते-शरीरं तावन्नेच्छादेरा श्रयः ; शैशवयौवनवार्धकादिदशाभेदेन भिन्नत्वात् ॥ . .
तथाहि नान्यदृष्टोऽर्थः स्मर्तुमन्येन शक्यते। .. न चान्येन स्मृते तस्मिन् अन्यस्येच्छोपजायते ॥ तेनाद्यादर्थविज्ञानात् *प्रकृत्येच्छासमुद्भवात् ।
एकस्य कार्यचक्रस्य वक्तव्यः कश्चिदाश्रयः ।। . शरीरं च बाल्याद्यवस्थाभेदेन भिन्नम्। अतस्तस्य नाश्रयो भवितुमर्हति, सन्तानान्तरवत । यथा हि देवदत्तदृष्टेऽर्थे 'न यज्ञादत्तस्य स्मरणं, एवं बालशरीरानुभूते युवशरीरस्य तन्न स्यात् ॥
[ शरीरस्यैकत्वनिरासः] ननु अवस्थामात्रमेव भिन्नम् ; अवस्था'तृ शरीरस्वरूपमभिन्नमेव प्रत्यभिज्ञाप्रत्ययप्रामाण्यादवगम्यते। न चेयं प्रत्यभिज्ञा लूनपुनर्जात
* प्रकृत्य-प्रारभ्य ॥
1 ने-ख,
व-ख,
भृती-ख,
य-ख,
न्य-ख. .