________________
614
आगमप्रामाग्यनिरूपणम्
बावमारी
[सर्वागमानामपीश्वरकृतरवपनः) अन्ये मन्यन्ते-सर्वागमानामीश्वर एव भगवान् प्रणेतेति। स हि सकलप्राणिनां कर्मविधा अनेकप्रकारमवलोकयन् करुणया ताननुग्रहीतुं अपवर्गप्राप्तिमार्ग बहुविधमुत्पश्मन आशयानुसारेण कैवांचित् काचेत् कर्म ण योग्यतामवगम्य तं तमुपायमुपदिश्यति । स्वविभूतिमहिम्ना च गानाशरीरपरिग्रहात् स एव संज्ञाभेदानुषः गच्छति। अन्निति, कपिल दृसि, सुगत इति स एवोच्यते. भगवान् । नानालकल्पनायां यत्नगौरवासनात् ॥
बुद्धस्य भगवदवतारस्वम् ननु ! वुद्धः शुद्धोदनस्य'राज्ञ'ऽपत्यम् स कथमीश्वरो भवेत् ? परिहतमेतत् भगवता कृष्णद्वैपायनेन (गी. ४-----
'यदा यदा हि धर्मस्य ग्लानिर्भवति भारत !
अभ्युत्थानमधर्मस्य तदाऽऽत्मा सृजाम्यहम्' इति ॥ शरीरमेव शुद्धोदनस्यापत्य, नान्मा । अतः प्रतियुगं विष्णुरेव भगवान् धरूपाव तरतीत्यागमविदः प्रतिपन्नाः ॥
वैदिकबोदाद्यागमयोविशेषः ननु! वेदसमानकतरेषु पिआगमान्तरेषु कथं तिाहशो महाजन प्रत्ययो ना स्त? एवं नास्ति - तेन वर्मना भगवता कतिपये प्राणिनः अनुगृहीताः, ये तादृश आशयो लक्षितः। वैदिकेन
या शूद्र : तेऽपि यान्ति परां गतिम्' (गी. ९-४.), 'अपि चेत् सुद्गगारः मते मामनन्यभाक् । साधुरेव स मन्तव्यः' (गी, ९-४२) इत्यादिवदित्यर्थः ।
* धर्मरूपेणेति 'रामो विग्रहवान धर्मः' (रा.बर. ३८-९३), 'कृष्णं धर्म सनातनम् ' इत्याद्यत्र स्मर्तव्य । ।
+ आगमाननरेपु-चौदाद्यागमे ।। ताश.....यादृशो वेदस्य तादृशः ।
अपत्यम्