________________
628 अथर्ववेदस्य वेदत्वसमर्थनम्
म्यायमजरी दर्शितं चायशिरोध्ययनमात्रारिपडपावनत्वम्। पतिपावनश्च थाद्धभोजनेऽनधिकृत इति विप्रतिषिद्धम् ॥
[इतरवेदेकदेशाध्यायिनः श्राद्धभोजनेऽनधिकारः] यस्तु 'ज्येष्ठ सामगस्त्रिमधुस्त्रिसुपर्णिकः' इति वेदान्तरैकदेशाध्यायिनामगि श्राद्धभोजनाभ्यनुज्ञानं तत् अनुकल्प रूपमिव भाति, * प्रथमकल्पेन समग्र वेदाध्ययनोपदेशादिति । तस्मात् नाथ निषे. धार्यमेतद्वाक्यनिति ॥
[अथर्वप्रामाण्ये कुमारिलोक्तं न हृदयङ्गमम् ] ___ तदेवम स्थते यत् वार्षिक कारेण भयादिव, द्वेपादिव, मोहादिय. सानुकम्ममिव वा इदमुच्यते 'यदे यज्ञोपोगित्यम्' इत्यादि (पु. 615)तदहृदयङ्गमन -अथर्ववेदे पूर्वोत्तरव्राह्मणे विस्पर्ष इटिपश्वाहाहीनसत्राणामुपदेशात् । वेदान्तरेषु तच्चोदनाभाघात् किमथर्ववेदे त दुपदेशेनेति चेत्-सुभापित मिदन एवमपि हि चकुं शक्यं-अथर्ववेदे तच्चोदनाया दर्शनात् किं वेदान्तरेषु तदुपदेशन ? इति ॥
न च जाने कस्यैप पर्यनुयोगः? किं नित्यस्य वेदस्य ? किंवा तत्तणे तुरीश्वरस्य? इति । द्वायपि तावानुयोज्यायित्युक्तम् । अर्थान्तरश न्तिपुष्टयभिचारादि वेदान्तरेष्यपि न न दृश्यते । श्यनो हि सामवेद उत्पन्न ; अद्भुत शान्त्यादयश्च यजुर्वेद इति तदपि समानम् ॥
[एक ब्रह्माश्रितत्वं आथर्वणार्मणामिति न क्षोदक्षमम् ] एकवयिगाश्रिता इत्येतदपि न सत्यम। यत एवं तित्र पच्यते-ढे यज्ञवृती भवतः चैहारिकी च पाकयज्ञवृत्तिश्चति। तत्र धैहारिकी नाम अनेकलिंगाश्रितानां एक क्रियाणामुपदेशः श्रुती। एकब्रह्मलिंगाश्रितास्तु शान्त्यादिक्रियाः स्मृतावित्य भूमिज्ञाक्तिरेषा ॥
* प्रथमकल्पः-मुख्यकल्पः ॥ + पूर्वोत्तरब्राह्मणे-गोपथस्य पूर्वग्राह्मगे उत्तरब्राह्मगे च । तित्र--अथर्ववेदे॥