________________
माडिकम् ४] अथर्ववेदस्य अपीरूपस्यम्
621 न्यायात् । अय्युपदिष्टेऽपि कर्मणि 'सम्बद्ध'मथर्ववेदात् "किमपि सम्यत एष।
अथर्ववेदापेक्षत्वं त्रय्या वस्त्येव] ननु ! भवति सर्वशाखाप्रत्ययमेकं कर्म । तत्पुनः त्रिवेदी सम्बद्ध सर्वशाखाप्रस्ययमेव, नाथर्वशाखाप्रत्ययं; यतः सोमयागादिकर्मणां ऋग्वेदेन होत्रं, यजुर्वेदेनाध्वर्यवं, समावेदेनौगात्रं कियते, नाथ वेदेन किञ्चिदिति-तदयुक्तम्--मथर्ववेदेन ब्रह्मत्वस्य करणात् । तथा च गोपथब्राह्मणम्-'प्रजापतिस्लोमेन यक्ष्यमाणो वेदानुवाच । कं वो होतारं वृणीयमिति (गो. मा. २-२४) इति प्रक्रम्य, 'तस्मारग्विदमेव होतारं वृणीष्व, सहि हौत्रं वेद', 'यजुर्विदमेवाध्वर्यु वृणीष्व, स हि आध्वर्यवं वेद', 'सामविदमेवोदातारं वृणीष्व, सहि औद्रात्रं वेद.', 'अथर्वाङ्गिरोविदमेव ब्रह्माणं वृणीष्व, स हि ब्रह्मत्वं पद (गो. मा. २-२४) इत्यमिधाय, पुनराह "अथ चेनैवविध होतारे मध्वर्युमुद्रातारं ब्रह्माणं वा घृणुते पुरस्तादेव वैषां यशो 'रिष्यत' इति तस्मादग्विदमेव होतारं कुर्यात्, यजुर्विदमेवाभ्वयु, सामविदमेघोदातारं, अथर्वा निगेविदमेव ब्रह्माणम्' (गो. मा. २.६४) इति । तथा 'यद्नं च विरिएं च यातयामं च करोति तदथर्वणां तेजसा 'प्रत्याप्याययेत् ' ' (गो. मा. १-२२) इति, गर्ने प्रावणिरोभ्यः सोमः पातव्यः' (गो. मा. १-२८) इति ॥
मिथर्ववेदस्य त्रयीरूपत्वम्] नन्वेताः श्रुती: अथर्वाण एषाधीयते, मान्ये त्रयीविदः । हे स्वेचं पठन्ति ‘यरचा होत्रं क्रियते यजुषाऽऽध्वर्यवं सामा ... * किमपीति। तस्किमित्यन्त्र उत्तरं समनन्तरमेव वक्ष्यति ॥
+ 'अथ घेत्' इत्यादिकमाहत्यानुवादः । नते-न मते इति पदविभागः ॥
रिष्यतीति-स.
रिसी-सा
। सम्बन्ध-ख. ग्राह्मणं-स्व. प्रमा-क. जवानन्ते-कस.