________________
श्रीदीपालिकास्तुतिः
[ २०३] अन्वय
__ या अर्हच्छीजिनचन्द्रगीःसुमत(ति )तः भव्यात्मनः प्राणिनः अवमकष्टहस्तिमथने शार्दूलविक्रीडितं चक्रे असौ चञ्चच्चक्रधराः सुरासुरनता श्रीतीर्थाधिपतीर्थभावनपरा सिद्धायिका देवता सर्वदा पायाद् ।
श्रीतीर्थाधिपति-' या" निम्नवर्णितस्वरूपा सिद्धायिका वा। 'अर्हच्छीजिनचन्द्रगी:सुमत( ति )तः' अहंतस्तीर्थकृतः श्रिया प्रातिहार्यादिबाह्यया दूरीकृतजनाऽखिलापायात्मिकाभ्यन्तरीशोभया समेतः जिनेषु । सामान्यकेवलिभगवत्सु चन्द्रः शशाङ्क इव तस्य जिनेश्वरदेवस्य वा या गीः वाणी 'गीः स्त्री भाषासरस्वत्योः' इति मेदिनी (१२४।२३)। तया कृता शोभना मति बुद्धिस्तस्याः, यद्वा तया. कृतं शोभनं शुभं मतम् आशयस्तस्माद् । 'भव्यात्मनः' भव्यः । सुन्दरतमः मोक्षप्रदजिनधर्मप्राप्तत्वाद् आत्मा यत्नः स्वभावः धैर्य वा यस्य तस्य । “आत्मा यत्नो धृति बुद्धिःस्वभावो ब्रह्म वर्म च' इत्यमरः (३॥३॥१०९) । प्राणिनः' जीवस्य । अबमकष्टहस्तिमथने' अवमैः अधमैः क्षुद्रजनै वर्ग कृतानि कष्टानि दुःखानि एव हस्तिनः गजास्तेषां मथने दूरीकरणे। . “निकृष्ट-प्रतिकृष्टाऽर्वा-रेफयाप्यावमाधमाः ।" इत्यमरः (३।१।५४. ) । 'शार्दूलविक्रीडितम् ' शार्दलस्य सिंहस्य विक्रीडितम् क्रीडनं चेष्टास्वरूपं वा सुकरत्वाद् । “शाईलो राक्षसान्तरे। व्याघ्र च पशुभेदे च सत्तमे तूत्तरस्थितः”। इति मेदिनी (१५४।१३७)। · चक्रे' अकरोत् । 'असौ' एषा । 'चञ्चच्चक्रधरा' चञ्चत् चञ्चलं भ्राम्यद् वा चक्रम् आयुधविशेष धरति गृहातीति । सुरासुरनता' सुष्टु राजन्ते-सुराः "क्वचिद्"
