________________
स्वोपज्ञलघुवृत्तिः [६०९] . एषु प्रत्यभिवादे च वर्तमानस्य वाक्यस्य स्वरेष्वन्त्यः स्वरः सन्धियोग्यसन्ध्यक्षरान्तस्य प्लुतो भवन् इदु. त्पर आत् स्यात् । अगमः ३ पूर्वा३न् ग्रामां३न्, अग्रिभूता३हे, पटा३३ । अर्चा, शोमनः खल्वसि अग्निभूता३ इ, पटा३ उ । विचारे, वस्तव्यं किं निग्रन्थस्य सागारिका३ इ, उतानागारिके। प्रत्यभिवादे, आयुष्मानेधि अग्निभूता ३ इ । सन्धेयेति किम् ? कच्चि३त् कुशल३म् भवत्योः ३ कन्ये३ १ ॥ १०२ ।
तयोग्बौं स्वरे संहितायाम् ।७।४ । १०३ । - तयोः प्लुताऽऽकारात् परयोरिदुतोः स्वरे परे संहिताविषये यथासङ्ख्यं वो स्याताम् । अगमः ३ अग्निभूता ३ यत्रागच्छ, अगमः ३ पटा ३ वत्रागच्छ । संहितायामिति किम् ? अग्ना ३.इ इन्द्रम् । पटा ३ उ उद. कम् ॥१०३॥
पञ्चम्या निर्दिष्टे परस्य ।७।४।१०४ ।
पञ्चम्या निर्दिष्टे यत् कार्यमुक्तं तत् परस्याऽव्यवः स्यात् । अतः, "भिस् ऐस्" [१-४-२ ] वृक्षः । इह मा भूत, मालाभिरत्र दृषद्भिः॥१०४ ॥
संप्तम्या पूर्वस्य । ७।४ । १०५ ।
१ अत्र इतर भात् संजातः । 'पटा ३ उ' इतीह उत्तर भात् । २ अनेकारस्य यकारी भूतः । उत्तरोदाहरणे च उकारस्व वकारो जातः।
३ यथा “इवर्णादरस्वे स्वरे यवरलम्" (पृ.१२) इतिसूत्रे स्वरे इत्यत्र सप्तमीत्वात् पूर्वाव्यवहितस्थानामेवेवर्णादीनां क्वरलाः स्युः । अस्योदाहरणानि यथा दध्यत्र, मध्विह, पित्रर्थः, लित् इति । 'समिदत्र' इत्यत्र धकारस्य व्यवधानादिकारस्य न यकारः । एवं "स्वरे वा" इत्यादिसूत्राणि अस्य लक्ष्याणि सन्ति ।
