________________
[७६] हैमशब्दानुशासनस्य वीक्ष्ये राधीक्षी वर्त्तते तवृत्तेश्चतुर्थी स्यात् । मैत्राय राध्यति ईक्षते वा, ईक्षितव्यं परस्त्रीभ्यः। वीक्ष्य इति किम् ? मैत्रमीक्षते ॥ ५८॥
उत्पातेन ज्ञाप्ये । २ । २ । ५९ । उत्पात आकस्मिकं निमित्तम्। तेन ज्ञाप्ये वर्तमानाचतुर्थी स्यात् ।
वाताय कपिला विद्युत् , आतपायातिलोहिनी ।
पीता वर्षाय विज्ञेया, दुर्भिक्षाय सिता भवेत् ॥१॥ उत्पातेनेति किम् ? राज्ञ इदं छत्रमायान्तं विद्धि राजानम् ॥५९ ॥
श्लाघलु-स्था-शपा प्रयोज्ये ।२।२। ६० । इलाघादिभिर्द्धातुभिर्युक्ताद् ज्ञाप्ये प्रयोज्ये वर्तमानाचतुर्थी स्यात् । मैत्राय श्लाघते, हनुते, तिष्ठते, शपते, प्रयोज्य इति किम् ? मैत्रायाऽऽत्मानं श्लाघते, आत्मनो मा भूत् ॥ ६॥
तुमोऽर्थे भाववचनात् । २ । २ । ६१ । क्रियायां क्रियायामुपपदे तुम् वक्ष्यते तस्यार्थे ये भाववाचिनो घनादयस्तदन्तात् स्वार्थे चतुर्थी स्यात् । पाकाय इज्यायै वा व्रजति, तुमोऽर्थ इति किम् ? पाकस्य । भाववचनादिति किम् ? पक्ष्यतीति पाचकस्य व्रज्या॥६१॥
गम्यस्याऽऽप्ये । २ । २ । ६२ । यस्यार्थो गम्यते नचाऽसौ प्रयुज्यते स गम्यः। गम्यस्य तुमो व्याप्ये वर्तमानाचतुर्थी स्यात् । एधेभ्यः फलेभ्यो वा व्रजति । गम्यस्येति किम् ? एधानाहतु याति ॥ ६२ ॥