________________
ર
અક્ષરાર્થ— સમતારૂપ લતા સુમનસ્—સારા મનવાળાને અથવા પુષ્પાના કાઇ અનિવાસ્થ્ય સુ ગંધને ઉત્પન્ન કરે છે, જેને લઇને નિત્ય વૈર રાખનારાં પ્રાણીએ પણ મિત્રપણારૂપ ખુશમાને પ્રાપ્ત કરે છે. ૧૪
વિવેચન— લેાકમાં જેમ લતા પુષ્પની મુગંધને ઉત્પન્ન કરે છે, અને તે ખુશખાને બીજાઓ મેળવે છે, તેવી રીતે સુમતારૂપી લતા કાઈ અનિવાસ્થ્ય ખુશખાને ઉત્પન્ન કરે છે. સુબનમ્ એ શબ્દના અર્થે એ રીતે થાય છે. લતાપક્ષે સુમનસ્ એટલે પુષ્પ અને સમતાપક્ષે સુમનસ્ એટલે સારા બનવાળા પડતા, એમ એ અર્થ ઘટાવાય છે, લતા પુષ્પોને સુગંધ ઉત્પન્ન કરે છે, ત્યારે સમતા સારા મનવાળા વિદ્વાનેાને આમેદ—હર્ષ ઉત્પન્ન કરે છે, જેમ લતાનાં પુષ્પામાં ઉત્પન્ન થએલ સુગધ બીજાને પેાતાની ખુશમે આપે છે, તેવી રીતે સમતારૂપ લતા પેાતામાં ઉત્પન્ન થએલ સુગંધ ખીજાઓને આપે છે, તે મુગલ શુ છે, અને તે કૈાને સુગધ આપે છે ? સમતારૂપ લતાના પુષ્પમાંથી જે સુગંધ ઉત્પન્ન થાય છે, તે સુગંધ કોઈ નિવે ચનીય છે, જેમાંથી નિત્યના વૈરીએ મિત્રતારૂપ સુગધને પ્રાપ્ત કરે છે. કહેવાના આશય એવા છે કે જો સમતા ગુણ હોય, તા હમેશાં વૈવાળાં પ્રાણીએ પણ મિત્ર થઇને રહે છે, માટે સમતા ગુણને ધારણ કરવા જોઈએ, દ
