________________
પપ
કહે છે તે ખોટું છે. કારણ કે વિષ ખાવાથી આ લેકમાંજ દુઃખી થાય છે, અને વિષયોને ઉપભોગ કરવાથી આલેક, અને પરલેક બનેમાં દુઃખ થાય છે; જેમ કેઈએ વિષ ભક્ષણ કર્યું હોય તે, તે વિશ્વના ધેનમાં દુઃખી થઈ મૃત્યુ પામે છે, તેમ વિષયોનું સેવન કરવાથી માણસ આલેક અને પરલેકમાં દુઃખી થાય છે. આ લેખમાં વિષયી મનુષ્યને કઈ વાર રેગાદિનું દુઃખ થાય છે, તેમજ વિષયને લીધે વ્યભિચાર જેવાં કૃત્ય કરવાથી રાજદંડ વિગેરેની મહાન આપત્તિ આવી પડે છે, અને મૃત્યુ પામ્યા પછી પરકમાં નારકીની પીડા પ્રાપ્ત થાય છે; તેથી આલેક અને પરલોક બનેમાં વિષયે દુઃખ આપનારા છે, માટેજ વિષયને વિષના જેવા કહેવા, તે તદન ખોટું છે. ૫૮
ઇંદ્રિયો આત્માના સુખને બાધ કરે છે.
यदात्मन्येव निलेशं नेदीयोऽकृत्रिमं सुखम् । अमीभिः स्वार्थलांपव्यादिंद्रियैस्तदिवाध्यते ॥९॥
અક્ષર–જે લેશ વગરનું અને અકૃત્રિમ સ્વાભાવિક સુખ આત્માની નજીક રહેલું છે, તે સુખને આ ઇંદ્રિયે પિતાના સ્વાર્થના લંપટપણાથી બાધ કરે છે. ૫૯ * વિવેચન– દરેક આત્માની નજીક કલેશ વગરનું અને અકૃત્રિમ–સ્વાભાવિક સુખ રહેલું છે, એટલે આત્માને એવો