________________
• - અક્ષરાર્થ–હે ભવિ પ્રાણી ! તારા આત્માને અહિંસારૂપી પ્રફુલ્લિત, એવા લતામંડપમાં રાખીને ક્ષમારૂપી શ્રીચંદનના રસથી તેને શાંતિ આપ. ૩૪
વિવેચન–જેમ સુંદર લાગકપમાં ચંદનના રસથી ઉત્તમ પ્રકારની શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે, તેવી રીતે આત્માને પણ ઉત્તમ પ્રકારની શાંતિ આપવી જોઇએ તે કેવી રીતે આપવી જોઈએ? તેને માટે ગ્રંથકાર બંધ કરે છે. હું ભવિ પ્રાણી! તું તારા આત્માને અહિંસારૂપી લતાના મંડપમાં રાખજે, અને ત્યાં તેને ક્ષમારૂપી શ્રીચંદનના રસથી શાંતિ આપજે. કહેવાનો આશય એ છે કે, જો આત્માને પરમ શાંતિ આપવી હોય, તે અહિંસામાં વર્તવું, અતરમાં દયા રાખવી, અને હમેશાં ક્ષમાગુણનું અવલંબન કરવું. અહિસાથી તેને અને ક્ષમાથી કેધનો નાશ થાય છે, જ્યારે હેવ તથા કેવિન અભાવ થશે, એટલે આત્મા પરમ આનદને પ્રાપ્ત કરે છે. ૩૪ ક્ષમારૂપ સ્ત્રી ધરૂપ રેહાને ક્ષણ માત્રમાં
હરાવે છે. क्रोधयोधः कथंकारमहंकारं करोत्ययम् । लीलयैव पराजिग्ये क्षमया रामयापि च ॥ ३५ ॥
અક્ષરાર્થ– આ ધરૂપી ચધ્ધ શા માટે અહંકાર કરતો હશે ? કેમકે એક ક્ષમારૂષ સ્ત્રી તેને લીલા માત્રમાં હરાવી દે છે. ૩૫