________________
૨૪
પીડાથી વખતે નાશ પામી જાય છે, અને આ વિવેકરૂપ ચક્ષુ નાશ પામતું નથી, તે અનધર છે. આવાં વિવેકરૂપ ચક્ષુને દરેક મનુષ્ય મેળવવુ જોઇએ. ૨૫
( દ્વેષ વિષે. )
દ્વેષરૂપ હાથીને કબજે રાખવા જોઇએ. उद्दामक्रममाविद् शेषदंतावलो बलात् । धर्माराममयं भिन्दन्नियम्यो जितकर्मभिः ॥ २६ ॥
અક્ષરાર્થ——દ્વેષરૂપી હસ્તી કે જે ઉદ્ધૃત રીતે ચાલી ધર્મરૂપી બગીચાને પેાતાના અળથી ભાંગી નાખે છે, તેને કર્મને જીતનારા પુરૂષાએ નિયમમાં રાખવા જોઇએ. ૨૬
વિવેચનરાગ વિષે વિવેચન ક્યા પછી હવે મથકાર દ્વેષ વિષે લખે છે. પ્રથમ દ્વેષને એક ઉન્મત્ત ગજેની ઉપમા આપે છે, જેમ ઉદ્ધૃત થઈ ચાલતા હાથી કાઇ ઝાડના બગીચાને ભાંગી નાખે છે, તેમ દ્વેષરૂપી હાથી ઉદ્ભત રીતે ચાલતે ધર્મરૂપી બગીચાને પાતાના બળથી ભાંગી નાખે છે. આવા દ્વેષરૂપી બળવાન્ હાથીને કબજે રાખવા જોઇએ, તેને કાણકબજે રાખી શકે ? જેઓએ કમને જીત્યા હાય, એટલે જે કર્મબધ કરતા ન હેાય, તે દ્વેષરૂપી ગજેને કબજે કરી શકે છે. કહેવાની મતલબ એવી છે કે, કર્મને જીતનારા મનુષ્ય એ દ્વેષ કરવા નહીં;