________________ 318 શ્રી ઉપદેશપ્રાસાદ ભાષાંતર-ભાગ 4 [સ્તંભ 19 તેઓ મને જે તાડન વગેરે કરે છે, તેથી તો અગ્નિના યોગથી સુવર્ણની જેમ મારું મલિનપણું દૂર થાય છે. વળી આ લોકો તો મને દુર્ગતિરૂપી કારાગૃહમાંથી ખેંચીને પોતાને જ તેમાં નાખે છે, માટે તેવા પરોપકારી ઉપર હું શા માટે કોપ કરું? વળી તેઓ પોતાના પુણ્ય કરીને મારા પાપ ધોઈ નાંખે છે, તેથી તે પરમ બાંઘવોને મારે દોષ આપવો ન જોઈએ. વળી તેઓએ મને કરેલાં વઘબંધન વગેરે મને સંસારથી મુક્ત કરાવનાર હોવાથી હર્ષ આપનારાં છે. માત્ર તે કર્મ તેઓને જ અનંત સંસારના હેતુભૂત થવાનાં છે, તેથી મને દુઃખ થાય છે. વળી આ પૌરજનોએ મારી તર્જના કરી, પણ મને માર્યો નહીં; કદાચ માર્યો, પણ મારું જીવિત નાશ કર્યું નહીં. કદાચ તે પણ નાશ કર્યું, પણ બાંઘવની જેમ તેઓએ મારા ઘર્મનો નાશ કર્યો નથી. ઊલટા તેઓ તો મારા આત્મારૂપ ઘરમાં પેઠેલા અને અનાદિકાળથી રહેલા ભાવચોરોને કાઢવા માટે મને સહાયભૂત થયા છે.” ઇત્યાદિ શુભ ધ્યાનમાં તત્પર થઈને તે મુનિએ ક્ષપકશ્રેણી ઉપર આરૂઢ થઈ કેવળજ્ઞાનરૂપી સૂર્યની કાંતિથી આત્માનો પ્રકાશ કર્યો. अहो लोकोत्तरः कोऽपि, तपःकुंभोद्भवः प्रभुः / નર્મિત્યુનર્વેન, શોષિત વર્મવારિધિ શા. ભાવાર્થ-“અહો! તારૂપી અગમ્ય ઋષિ કોઈ અલૌકિક જ છે કે જેણે શોષણ કરેલો કર્મરૂપી સમુદ્ર ફરીથી પ્રગટ જ થતો નથી.” मृत्तिका यस्य तत्रैव, पततीत्यन्यथा न हि / येन यत्रार्जितं कर्म, स्थाने तत्रैव निष्टितम् // 1 // ભાવાર્થ-“માટી જ્યાંની ત્યાં જ પડે છે એ ઉક્તિ ખોટી નથી, કેમ કે જેણે જ્યાં કર્મ ઉપાર્જન કર્યું તે કર્મ ત્યાં જ નાશ પમાડ્યું, અર્થાત્ જ્યાં કર્મ બાંધ્યું ત્યાં રહીને જ ખપાવ્યું.” केवली सुरगणेन निर्मिते, स्वर्णपंकजपदे स्थितश्च सः / तत्तपः स्तुतिवचामृतैः शुभै-भव्यजंतुसुमहीमसिंचयत् // 3 // ભાવાર્થ-“દેવગણોએ રચેલા સુવર્ણકમળ ઉપર બેસી તે કેવળીએ તે તપની સ્તુતિના વચનરૂપી શુભ અમૃતરસે કરીને ભવ્યપ્રાણીરૂપી સારી પૃથ્વીનું સિંચન કર્યું.” | એકોળવિંશતિતમ સંભ સમાપ્ત S. હતિ ચતુર્થ ખંડ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org