Page Text
________________
૧૫૪ શ્રી ઉપદેશપ્રાસાદ ભાષાંતર–ભાગ ૨
[સ્તંભ ૮ મહાનંદકુમારે સાત કોટી દ્રવ્ય સાત ક્ષેત્રમાં વાપર્યું.
એક વખતે કોઈ યોગી આકાશગામિની વિદ્યા સાથવા માટે કોઈ ઉત્તરસાઘકને શોઘતો હતો. તેણે મહાનંદકુમારને જોઈને કહ્યું કે– હે પુણ્યવાનું! તમે મને સહાય કરો કે જેથી મારી વિદ્યાની સિદ્ધિ થાય.” મહાનંદે તે કબૂલ કર્યું, અને રાત્રે પર્વતના કોઈ ભાગમાં તે યોગીની સાથે ગયો. ત્યાં યોગીના મંત્ર-જપના બળથી કોઈ દેવી પ્રગટ થઈને બોલી કે, “હે યોગી! હું તારા ઉત્તરસાઘકને વિદ્યા આપું છું; તારા કર્મમાં તે વિદ્યા નથી, અને વિઘાતા પણ કર્મમાં હોય તેથી અધિક આપવાને સમર્થ નથી.” કહ્યું છે કે
ब्रह्मा येन कुलालवनियमितो ब्रह्मांडभांडोदरे विष्णुर्येन दशावतारगहने क्षिप्तो महासंकटे । रुद्रो येन कपालपाणिपिटके भिक्षाटनं कारितो
सूर्यो भ्राम्यति नित्यमेव गगने तस्मै नमः कर्मणे ॥४॥ ભાવાર્થ-“જેણે આ બ્રહ્માંડરૂપી ભાજન બનાવવા માટે બ્રહ્માને કુંભાર કરેલો છે, વિષ્ણુને દશ અવતાર લેવાના મહા સંકટમાં નાખ્યો છે, અને શિવને ખોપરીનું પાત્ર લઈ ભિક્ષાટન કરાવેલું છે, તેમજ જે હમેશાં સૂર્યને આકાશમાં ભમાવે છે, તે કર્મને નમસ્કાર છે.”
આ પ્રમાણે કહી તે દેવી વીજળીની જેમ અંતર્ધાન થઈ ગઈ. મહાનંદકુમારને મહાવિદ્યા પ્રાપ્ત થઈ તો પણ સંવરને ઘારણ કરનાર સાઘુની જેમ તેણે તે વાત કોઈને જણાવા દીધી નહીં, અને સમુદ્રની જેમ પોતે કરેલી દિમર્યાદાનું ઉલ્લંઘન પણ કર્યું નહીં. અનુક્રમે મહાનંદને એક પુત્ર થયો.
એક વખતે તે બાળકને દુષ્ટ સર્પે દંશ કર્યો. ત્યારે ઘનદત્ત શ્રેષ્ઠીએ તેને નિર્વિષ કરવા માટે આખા શહેરમાં પડહ વગડાવ્યો. તે સાંભળી એક વિદેશી બ્રાહ્મણે કહ્યું કે, “હે શ્રેષ્ઠી! અહીંથી મારું નગર એકસો દશ યોજન દૂર છે. ત્યાં મારી સ્ત્રી ઘણી વિદ્યાવાળી છે. જો કોઈ તેને અહીં લઈ આવે તો આ બાળક સદ્ય સજીવન થાય.” તે સાંભળી ઘનદત્તે મહાનંદને કહ્યું કે, “હે પુત્ર! વિદ્યાના બળથી તું સદ્ય ત્યાં જા અને તે સ્ત્રીને લઈ આવ.' મહાનંદે પોતાને દિગ્વિરતિ વ્રતનો જે નિયમ છે તે કહ્યો. ઘનદત્તે દરેક વ્રતમાં છ આગાર રહેલા છે તે સમજાવીને કહ્યું કે, “આ કારણે જવામાં તને દોષ નથીતથાપિ મહાનંદે માન્યું નહીં. તે વાત સાંભળી તે નગરના રાજાએ આવીને કહ્યું કે, “હે મહાનંદ! આ નાના બાળકને જીવિત આપવા જેવો બીજો ઉત્કૃષ્ટ ઘર્મ કોઈ નથી; અને તેવા ઘર્મકાર્યમાં અને તીર્થયાત્રામાં એક હજાર યોજન જવામાં પણ ગૃહસ્થને કાંઈ દોષ લાગતો નથી.” તથાપિ મહાનંદે તે વાત કબૂલ કરી નહીં. ત્યાં રહેલા બીજા અનેક લોકો કહેવા લાગ્યા કે, “અરે! આ મહાનંદનું હૃદય કેવું કઠોર છે કે આવી બાળહત્યાથી પણ તે ભય પામતો નથી!” મહાનંદે રાજાને પ્રણામ કરીને કહ્યું કે, “સ્વામી! આ પુત્ર અને પ્રાણથી પણ પ્રિય છે, પણ તેનાથી પણ મને ઘર્મ અધિક પ્રિય છે; માટે સ્વીકાર કરેલા વ્રતને કલ્પાંતે પણ હું છોડીશ નહીં.” તે સાંભળી રાજા બોલ્યો-“મહાનંદ! જો તું ઘર્મિષ્ઠ હોય તો તારું માહાભ્ય સર્વને બતાવ.” તે સમયે મહાનંદની નિશ્ચલતાથી આનંદ પામીને વિદ્યાદેવી બોલી કે “અરે કુમાર! જળની અંજલિ વડે તે બાળકને તું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002171 |
| Book Title | Updeshprasad Part 2 |
| Original Sutra Author | Vijaylakshmisuri |
| Author | |
| Publisher | Jain Book Depo Ahmedabad |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 234 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 14 MB |