________________
६५५
शतकनामा पंचम कर्मग्रंथ. ५
॥ हवे शुनाशुज रस, स्वरूर कहे .॥ निबु श्चुरसो सहजो, उति चन नाग कढि शक जागं तो ॥
ग गणाई असुदो, असुदाण सुदो सुदाणं तु ॥६५॥ अर्थ-निबुझ्छुरसोसहजो के लीबमानो रस- सहेजें कमवो होय, अने श्च एटले शेलमीनो रस, सहेजें खन्नावें मीठो होय, तेम पापप्रकृतिनो रस सहेजें कमवो श्रति उद्वेगहेतु होय, ते एकगणी कहीयें; अने बेंतालीश पुण्यप्रकृतिनो रस सहेजें श्ष्ट श्रानंद हेतु होय, ते एकगणी कहीये. तिहां दृष्टांत कहे जे. ऽतिचउजागकदिश्वनागंतो के बे नागनो रस काढी उकालीने एक नागनो राखीये तेने बे गणी कहीये, त्रण नागनो काढी उकालीने एक नागनो राखीयें, तेने त्रिगपी कहीयें, अने चार नागनो काढी उकालीने एक नागनो राखीयें, तेने चोगणी कहीये. एटखे लींबमाना सहेजना एक शेर रसने अग्नि उपर कढतां अर्धशेर रहे ते घणो कमवो होय. तेम ब्याशी पापप्रकृतिनो बे गणी रस कटुकतर अनिष्टतर होय, शेलमीनो रस काढतां एकगणी अर्कशेर मात्र रहे ते मिष्टतर, इष्टतर, होय. ते बे गणी रस जाणवो, तथा जे काढतां शेरनोत्रीजो नाग मात्र रहे ते त्रिगणी रस होय, ते ब्याशी पापप्रकृतिनो रस कटुकतम, अनिष्टतम होय. बेंतालीश पुण्यप्रकृतिनो रस मिष्टतम, इष्टतम, चित्त प्रसन्नतानो हेतु होय. ते त्रिगणी रस जाणवो; तथा जे रस काढतां थकां शेरनो पाशेर मात्र रहे ते चोगणी रस होय, ते पुण्यप्रकृतिनो तो शुन्न अत्यंत मिष्टतम, अत्यंत इष्टतम, आनंदहेतु होय. श्रने पापप्रकृतिनो अत्यंत कटुकतम, अत्यंत अनिष्टतम, महाउद्वेग हेतु चोगणीश्रा रसनो उदय होय. ए मूढमतिने समजाववा हेतुयें दृष्टांत कह्या. अन्यथा कर्मदलने विषे तो अनंत रसन्नेद होय .
गहाणाईशसुहो के ए रीतें अशुन्न प्रकृतिनो रस, एकगणीश्रादिक ते असुहाण के अशुन्नपणे वधतो लेवो अने सुहोसुहाणंतु के शुज प्रकृतिनो रस, शुज मीठगे वधतो जाय माटें शुजपणे वधतो लेवो. अहींओं तु शब्दें विशेषण कहे . ' पुरुषवेदादिक सत्तर प्रकृतिना एकगणीश्रा रस स्पर्कक असंख्याता . तेमध्ये जघन्य रस स्पर्डक पण असंख्याता डे. तेह सहज जघन्य रस स्पर्धक ते लींबमाना रस समान जाणवा. ते थकी बीजो रस स्पर्कक अनंतगुण रसाविजागें अधिक जाणवो. एम अनंतगुण रसाविन्नागें वधतां वधता असंख्याता रस स्पर्कक एकठाणीमा रसना होय. ते थकी अनंतगुण वीर्यवाला बेगणी रसना असंख्याता रस स्पर्डक होय,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org