________________
कर्मविपाकनामा कर्मग्रंथ. १
३२५ असंख्यातो पण होय. जे माटे सागरोपमादिकने अांतरें पूर्वबुं कर्त्तव्य सांजरे बे. जातिस्मरण झानने पण श्राचारांगवृत्तिमध्ये धारणानो नेद कह्यो .
ते करण के स्पर्श प्रियादिक पांच बायें जिय श्रने मानस के बहुं नोइंडिय जे मन, ए उथकी उपना ब अर्थावग्रह, ते पनी एज इंडियनी अपेदायें ब ईहा, ते पबीते बना अपाय, ते पडी बनी धारणा. ए चोवीश नेद थया. अने नयन तथा मन विना शेष चार इंडियोना चार व्यंजनावग्रह जे पूर्वली गाथामां कह्या, ते मेलवतां श्रुतनिःसृतमतिझानना अहावीश नेद कह्या.
तथा कार्यसमये ते कार्यने पार पमामवानी अक्कल, रोहानी पेरें उपजे, ते पहेली श्रौत्पातिकी मति जाणवी. तथा जे गुरुनो विनय करतां मतिनी वृद्धि थाय, ते बीजी वैनयिकी मति जाणवी. जे कार्य करता करतां अज्यास विशेषे विशेषमति उत्पन थाय, ते त्रीजी कार्मिकी मति जाणवी. तथा जे वयना परिपक्वत्वथी वृद्धने अक्कल उपजे, ते चोथी पारिणा मिकी मति जाणवी. ए चार अश्रुतनिःसृत मतिना नेद जे, ते पूर्वोक्त अहावीश साथें मेलवतां बत्रीश नेद पण मतिझानना थाय.
अथवा अवग्रहादिक अहावीश मतिज्ञानना नेद, प्रर्वे कह्या, ते एकेकना बह, श्रबहु, बहुविध, अबहुविधादिक बार बार नेद , ते कहे जे.
त्यां अनेक जीवो, घणा वाजितना शब्द सानले बे ते मध्ये क्षयोपशमनी विचित्रतायें करी कोइएक जीव, घणा शब्द ग्रहे, ते पहेलुं बहु. अने कोइएक जीव, थोका शब्द ग्रहे, ते वीजुं अबहु. कोइएक जीव, एक शब्दना तार, मंज, तार कहेतां गाढो अने मंड कहेतां मंद हलको. इत्यादिक घणा विशेष जाणे, ते त्रीजुं बहुविध. कोशएक थोडा विशेष जाणे, ते चोथु अबहुविध. कोइएक तुरत आहे, ते पांचमुं क्षिप्र. कोइएक हलके शांसते आहे, ते बहुं अदिप्र. कोइएक धूमादिक लिंगें करी अग्न्यादिक जाणे, ते सातमु सलिंग. कोइएक लिंगविना जाणे, ते थाउमुं अलिंग. कोशएक संदेहसहित जाणे, ते नवमुं संदिग्ध. कोश्एक संदेहरहित जाणे, ते दशमुं असंदिग्ध. कोशएक एक वेला का, ते बीजी वेला श्रण कहेतां जाणे, ते अगीथारमुं ध्रुव. कोशएक वारंवार जणाव्याथी जाणे ते बारमुं अध्रुव. ते अर्थावग्रहादिक, अहावीश नेदने बार गुणा करतांत्रणसें ने बत्रीश नेद थाय. तेमां औत्पातिकी प्रमुख चार प्रकारनी बुकि नेलतां त्रणसेंने चालीश नेद मतिज्ञानना थाय. एम थनेक प्रकारें मतिज्ञानना नेद कहीयें. __हवे श्रुतझानना नेद कहे . त्यां प्रथम मतिज्ञानथकी श्रुतज्ञान जिन्न केवी रीतें जाणीयें ? ते कहीयें बैयें. मति ते श्रुतनुं कारण श्रने नावश्रुत ते मतिनुं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org