________________
कर्मविपाकनामा कर्मग्रंथ. १
३२३ श्रात्मा ते थकी ए पर जे पांच इंजिय, ते निमित्त होय, ते नणी परमार्थे परोद कहीयें, अने लोकव्यवहारे प्रत्यद कहीये. __ ३ तथा अव्य, क्षेत्र, काल, अने नाव, ए चार मर्यादायें जे इंडियनिरपेक्षरूपी जव्यविषयक प्रत्यद, ते अवधिज्ञान. त्यां व्यश्री जघन्य तो अनंत प्रदेशीथानो एक खंध एवा अनंता खंध जाणे, अने उत्कृष्ट तो परमाणुमात्र जाणे, ते ऽव्यावधि. तेमज देवथी जघन्य तो बादर निगोदना जीवनुं शरीर जे अनंता नील, फूल, जीवनी एक काया वे एवा सूक्ष्म पनक शरीर प्रमाण लगें जाणे, अने उत्कृष्टथी तो सर्वलोक प्रमाणे असंख्याता खंग अलोक मध्ये स्थापियें, तेटर्बु जाणे. ए देत्रावधि अने कालथी जघन्य तो आवलिकानो असंख्यातमो नाग पूर्वापर जाणे, अने उत्कृष्टथी तो असंख्यात कालचक्रमध्ये थयो अने थशे, ते जाणे, ए कालावधि. तथा नावथी जघन्य सर्व पर्यायनो अनंतमो नाग जाणे, उत्कृष्टथी तो एक अव्यना असंख्याता पर्याय एम अनंत व्यना असंख्याता असंख्याता पर्याय जाणतां सर्व अव्यनाथ अनंत पर्याय जाणे,ए नावावधि. एम चार मर्यादायें परिमितमानोपेत अवधिज्ञानजाणवं.
४ मनुष्यलोकने विषे सन्नीया पंचेंजियना मनोगत जावनुं जाणवू, ते मनःपर्यवझान. ए बेहु विकल प्रत्यक्ष एटले देशप्रत्यक्ष दे.
५ तथा केवल संपूर्ण सर्व अव्यपर्यायने विषे अनंत ज्ञान ते केवलज्ञान. ए सकल प्रत्यक्ष केवलज्ञान जाणवू. एम ए पांच शान कह्यां, ते मध्ये प्रथम कडं जे मतिज्ञान, तेना उत्तरलेद अहावीश , ते विवरण करीने कहे बे.
त्यां घटादिक अर्थ, व्यंजीयें प्रकाशीये जेणे करी. जेम दीवे करी पदार्थ प्रकाशीये ते. व्यंजन कहेतां स्पर्शनादिक अव्ये प्रिय तथा जिहां स्पर्शादिक व्यक्त थाय ते घटपटादिक पण व्यंजन कहीये.तेणे व्यंजन कहेतां अव्येडिय ते ऽव्ये डिये करी व्यंजन एटले घटादिक व्यक्तिनुं अवग्रह एटले समस्तपणे ग्रह, मल, ते व्यंजनावग्रह कहीये. ते स्पर्श, रस, घ्राण अने श्रोत्र, ए चार इंजियथी होय; परंतु मन अने लोचन ए बेहु अणमत्यां वस्तुने यथायोग्यतायें प्रकाशे, तेथी एनो व्यंजनावग्रह न पामीये, जे जणी जो एने वस्तु पामीने प्रकाशे एम मानीयें तो अग्नि, तीदण शसादिक, केम प्रकाशे ? जे जणी तेनी साथै मलतां दाह, बेद, इंडियनो थाय. तथा काचकूपा मांहेबुं तैलादिक ग्रहतां केम तेलथी संबंध थाय ? जो लोचन जर त्यां मले, एम मानीयें तो कूपें बिछ थर्बु जोश्य ? अने जो बिल थयुं तो पाणी, तेल, केम रहे ? इत्यादिक घणां झूषण लागे, ते जणी मन तथा नयनना व्यंजननो व्यंजनावग्रह. परमपरुषे न मान्यो. ए बे अप्राप्यकारी कह्यां अने शेष चार इंडिय प्राप्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org